English
Język Polski
Pandemicznie doświadczony świat COVID-19 – reakcja rządów państw pojugosłowiańskich. Casus stanu wyjątkowego w zarysie refleksji politologicznej
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Naczelnym celem badawczym niniejszych rozważań jest ustalenie, w których z państw pojugosłowiańskich w obliczu śmiercionośnej pandemii COVID-19 zdecydowano się na ogłoszenie stanu wyjątkowego.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Stan wyjątkowy ma chronić: bezpieczeństwo obywateli, ustrój państwa, porządek publiczny. W okresie stanu wyjątkowego zmieniają się proporcje między prawami człowieka a uprawnieniami państwa – na korzyść władz państwowych. W obliczy pandemii COVID-19 nie wszystkie rządy państw pojugosłowiańskich ogłosiły stan wyjątkowy. Zrobiły to: Serbia, Bośnia i Hercegowina, Macedonia Północna oraz Kosowo. W przypadku każdego z wymienionych państw ogłoszenie stanu wyjątkowego wiązało się ze sporami politycznymi, dzieląc zarówno gremia polityków, jak i społeczeństwo. Spór toczył się głównie wokół przesunięcia terminu wyborów parlamentarnych Artykuł powstał przy wykorzystaniu metod badawczych właściwych dla dyscypliny nauki o polityce i administracji: case stady (wąskie ujęcie), analizy źródeł pierwotnych i metody komparatystycznej
PROCES WYWODU: Artykuł składa się z wprowadzenia, w którym uzasadniono wybór tematu badawczego i ustalono istotę stanu wyjątkowego. W czterech kolejnych punktach zwrócona została uwaga na reakcję na COVID-19 tylko tych państwa pojugosłowiańskich (Serbię, Bośnię i Hercegowinę, Macedonię Północną, Kosowo), w których ogłoszono stan wyjątkowy. W rekapitulacji dokonano podsumowania, akcentując konflikty, które wynikły z ogłoszenia stanu wyjątkowego w państwach poddanych analizie.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Tylko w czterech spośród siedmiu państw pojugosłowiańskich ogłoszony został stany wyjątkowy. W Serbii, Macedonii Północnej i Kosowie przesunięte zostały wyznaczone kalendarzem wyborczym wybory parlamentarne, w przypadku każdego z tych państw wywołało to ostre spory polityczne, a w Macedonii Północnej wzbudzona na tym tle eskalacja konfliktu spowodowała dymisję rządu.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Omawiana problematyka jest innowacyjna, jak dotąd nie została przedstawiona w politologicznej literaturze przedmiotu. Intrygującym pozostaje pytanie, dlaczego nie wszystkie rządy państw (nie tylko pojugosłowiańskich) w obliczu tak groźnej dla zdrowia i życia ludzkiego pandemii, jaką jest COVID-19, nie zdecydowały się na ogłoszenie stanu wyjątkowego, który nadrzędne akty prawne (konstytucja) zwykły gwarantować.
Słowa kluczowe
pandemia ; COVID-19 ; stan wyjątkowy ; Serbia ; Bośnia i Hercegowina ; Macedonia Północna ; Kosowo
Inne teksty tego samego autora
- Ewa Bujwid-Kurek, Władza polityczna a system polityczny – wokół kategorii politologicznych uwag kilka , Horyzonty Polityki: Tom 10 Nr 30 (2019): Namysł nad władzą polityczną
- Ewa Bujwid-Kurek, Czwarta władza wobec trójdzielności władz – próba enumeracji , Horyzonty Polityki: Tom 14 Nr 48 (2023): Władza stanowienia i interpretowania prawa
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: