Alternatywne metody głosowania i ich wpływ na wynik wyborów na przykładzie Częstochowy i gmin powiatu częstochowskiego

Paweł Ruksza

doi:10.35765/hp.2782

Published : 2025-09-30

Vol. 16 No. 56 (2025)

Alternative voting methods and their impact on election results on the example of Częstochowa and communes of the Częstochowa district

Paweł Ruksza

https://orcid.org/0000-0001-7769-8273

DOI: https://doi.org/10.35765/hp.2782

Section: Articles Varia

Abstract

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of article is to analyze the use of alternative voting methods as an electoral tool in the context of shaping election results. Currently, there are a number of discussions taking place regarding voting from the point of view of the possibility of influencing a change in the outcome of the decision.

THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main research problem is to demonstrate that alternative voting methods established in the national electoral law system are not used as a tool to change the outcome of general elections. This study will use the following research methods: dogmatic, historical-doctrinal, comparative law and deductive.

THE PROCESS OF ARGUMENTATION: This article will describe the essence and importance of alternative voting methods. The analysis in question will be based on a statistical approach to the use of the discussed voting methods against the background of the legal regulations adopted in electoral law.

RESEARCH RESULTS: As a result of the analysis, it was proven that the use of alternative voting methods by voters in Częstochowa and the communes of the Częstochowa poviat does not affect the final election results. However, there is an increased interest in using these methods in the second rounds of elections, especially in small municipalities, which may be considered an electoral tool in the voting process. After examining this issue, it can be concluded that the use of alternative methods in voting is small and therefore does not affect the election result.

CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: Under the current legal framework, despite extensive discussion on alternative voting methods in Poland, it is difficult to find grounds for changing the legal solution in question. The use of these forms of voting results in a slight increase in voter turnout, which does not provide sufficient opportunities to manipulate election results.

Keywords

Keywords: alternative voting methods, proxy voting, postal voting, voting results.

Details

References

Indicators

Authors

Download files

PDF (Język Polski)

Zasady cytowania

Altmetric indicators

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a CC BY-ND licence that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
Authors are asked to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.

Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access). We advise to use any of the following reserach society portals:

References

Balicki, R. (2021). Głosowanie korespondencyjne w polskim porządku prawnym – zmienne dzieje regulacji. W J. Ciapała & A. Pyrzyńska (Red.), Dylematy polskiego prawa wyborczego (s. 191–207). War-szawa: C.H. Beck.

Błaszczak A., & Zbieranek J. (2012). „Gwarancje korzystania z czynnego prawa wyborczego przez osoby starsze i osoby z niepełnosprawnościami”. Biuletyn RPO, 8.

Chmaj, M., Skrzydło W. (2015). System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Czaplicki, K. (2007). Alternatywne sposoby głosowania (zarys pro-blemów). W Międzynarodowa Konferencja Naukowa nt. Alternatyw-ne sposoby głosowania a aktywizacja elektoratu. Rzeszów, 26–27 marca. Rzeszów: Poligrafia Wyższego Seminarium Duchownego.

Eckhardt, K. (2015). Kodeks wyborczy w świetle poglądów doktryny i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Wybrane problemy. Polityka i Społeczeństwo, 13(3): 19–32.

Garlicki, L. (2023). Polskie prawo konstytucyjne Zarys wykładu. Wars-zawa: Wolters Kluwer.

Gebethner, S. (2000). Wybory na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz do ustawy o wyborze Prezydenta RP. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Grabowska S., & Grabowski R. (2007). Środowisko teoretyków i praktyków prawa wyborczego wobec postulatu reformy pol-skiego systemu wyborczego z wykorzystaniem alternatywnych sposobów głosowania. W Międzynarodowa Konferencja Naukowa nt. Alternatywne sposoby głosowania a aktywizacja elektoratu. Rzeszów, 26–27 marca 2007 roku. Rzeszów: Poligrafia Wyższego Semina-rium Duchownego.

Kapsa, I., & Musiał-Karg, M. (2020). Alternatywne metody głosowania w opiniach Polaków postawy i poglądy względem wybranych form partycypacji w wyborach. Poznań: Uniwersystet im. Adama Mic-kiewicza w Poznaniu, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa.

Korycki, K. (2017). Alternatywne techniki głosowania a frekwencja wyborcza. Studia Wyborcze, 23, 83–105.

Michałkiewicz-Kądziela, E. (2021). Ewolucja głosowania korespon-dencyjnego w polskim Kodeksie wyborczym oraz perspektywy wprowadzenia nowych alternatywnych form głosowania w kraju. W J. Ciapała & A. Pyrzyńska, Dylematy polskiego prawa wyborczego (s. 209–222). Warszawa: C.H. Beck.

Musiał-Karg, M. (2011). Metody zwiększania frekwencji wyborczej. Polska a doświadczenia innych państw. Środkowoeuropejskie Stu-dia Polityczne, 2, 77–100.

Przywora, B. (2014). Głosowanie przez pełnomocnika w Polsce – próba analizy i podsumowania. Przegląd Prawa Publicznego, 7-8(88-89), 188–199.

Przywora, B. (2015). Nowe instrumenty w świetle Kodeksu wybor-czego – próba oceny ich znaczenia w praktyce z uwzględnieniem oddziaływania na społeczności lokalne. W M. Mączyński (Red.), Praktyka realizacji biernego prawa wyborczego w Polsce. Warszawa: Difin.

Rakowska, A., & Skotnicki, K. (2012). Głosowanie korespondencyj-ne – nowe rozwiązanie kodeksu wyborczego. Gdańskie Studia Prawnicze. T. 27: D. Szpoper (Red.), W kręgu historii doktryn poli-tycznych i prawnych oraz konstytucjonalizmu. Księga jubileuszowa Profesora Andrzeja Sylwestrzaka (s. 295–304).

Ruksza, P. (2023). Wykorzystanie przez wyborców metody głosowa-nia korespondencyjnego i głosowania przez pełnomocnika na przykładzie Częstochowy. Studia Wyborcze, 35, 41–67.

Skotnicki, K. (2000). Zasada powszechności w prawie wyborczym. Za-gadnienia teorii i praktyki. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Skotnicki, K. (2007). Opinia prawna na temat poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw. Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych, R. IV, 3(15), 173–175.

Skotnicki, K. (2011). Kodeks wyborczy. Wstępna ocena. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Skotnicki, K. (2013, 29 listopada). Opinia prawna na temat posel-skiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw. Druk sejmowy nr 1786/VII kaden-cja. Warszawa.

Skotnicki, K. (2014). Prawa wyborcze osób niepełnosprawnych i ich gwarancje. W Edyta (Red.), Społeczne i prawne aspekty funkcjono-wania osób z niepełnosprawnością (s. 219–238).

Skrzydło, W. (2014). Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji z 1997 r. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.

Tuleja, P. (Red.) (2024). Polskie prawo konstytucyjne. P. Czarny, A. Dębowska, M. Florczak-Wątor, S. Kubas, M. Krzemiński, B. Naleziński, A. Niżnik-Mucha, M. Pach. Warszawa: Wolters Kluwer.

Uziębło, P. (2018). Opinia prawna w sprawie zmian w Kodeksie wybor-czym wprowadzanych ustawą z dnia 14 grudnia 2017 r. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego.

Winczorek, P. (2009, 9 marca). Bezpośredniość wyborów. Rzeczpo-spolita.

Wojtyczek, K. (2000). Konstytucyjne regulacje systemu wyborczego w III Rzeczypospolitej. W F. Rymarz (Red.), 10 lat demokratycznego pra-wa wyborczego Rzeczypospolitej Polskiej (1990–2000). Warszawa: Wydawnictwo Krajowego Biura Wyborczego.

Wrzalik, M. (2016a). Geneza i ewolucja głosowania korespondencyj-nego w Polsce. Zeszyty Naukowe Instytutu Administracji AJD w Częstochowie, 1, 123–139.

Wrzalik, M. (2016b). Wstępne uwagi o powszechnym głosowaniu korespondencyjnym w wyborach prezydenckich w 2015 r. (wy-brane zagadnienia). Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM, 6, 291–306.

Zbieranek, J. (2006). W stronę reformy procedur głosowania w Polsce. W L. Kolarska-Bobińska, J. Kucharczyk, & J. Zbieranek (Red.). Aktywny obywatel nowoczesny system wyborczy. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

Zbieranek, J. (2011a). Alternatywne procedury głosowania w Polsce na tle państw Unii Europejskiej. Studia BAS, 3(27), 93–120.

Zbieranek, J. (2011b). Nowe procedury. Głosowanie korespondencyjne i przez pełnomocnika. W K. Skotnicki (Red.), Kodeks wyborczy. Wstępna ocena (s. 36–71). Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Zbieranek, J. (2013). Alternatywne procedury głosowania w polskim prawie wyborczym – gwarancja zasady powszechności wyborów czy mechanizm zwiększania frekwencji wyborczej? Warszawa: Difin.

Akty prawne

Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. 2008 nr 14 poz. 92 ze zm.).

Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. 2019 poz. 1239 ze zm.).

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. 2011 nr 21 poz. 112 ze zm.; t.j. Dz.U. 2022 poz. 1277, 2418).

Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2014 poz. 1072).

Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjo-nowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. 2018 poz. 130, 1348).

Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywo-łanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020 poz. 568 ze zm.).

Ustawa z dnia 6 kwietnia 2020 r. o szczególnych zasadach przepro-wadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospo-litej Polskiej zarządzonych w 2020 r. (Dz.U. 2020 poz. 827).

Ustawa z dnia 2 czerwca 2020 r. o szczególnych zasadach organiza-cji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Pol-skiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania kore-spondencyjnego (Dz.U. 2020 poz. 979).

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 491 ze zm.).

Wyrok TK z dnia 20 lipca 2011 r., sygn. akt K 9/11 (Dz.U. 2011 nr 149 poz. 889).

Raport o stanie miasta Częstochowa 2023 BR.1.LXXVIII.23.

Total abstract views : 27

PDF Downloads : 21