Polityka monetarna w ujęcia Keynesa i Friedmana

Urszula Zagóra-Jonszta

doi:10.35765/hp.2427

Data publikacji : 2023-12-31

Tom 14 Nr 49 (2023)

Polityka monetarna w ujęcia Keynesa i Friedmana

Urszula Zagóra-Jonszta

https://orcid.org/0000-0003-4904-1025

DOI: https://doi.org/10.35765/hp.2427

Dział: ARTYKUŁY VARIA / ARTICLES VARIA

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest porównanie podejścia do polityki pieniężnej dwóch najwybitniejszych ekonomistów XX w.: Miltona Friedmana i Johna Maynarda Keynesa.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule wykorzystano metodę analizy prac obu ekonomistów, metodę porównawczą oraz prostą metodę opisową. Oparto się na oryginalnych pracach Keynesa i Friedmana oraz publikacjach innych współczesnych autorów.

PROCES WYWODU: Friedman był liberałem, wierzącym w sprawne funkcjonowanie mechanizmu rynkowego; Keynes zwolennikiem interwencjonizmu państwowego. Argumentacja obu ekonomistów w zakresie polityki monetarnej była wynikiem priorytetów, jakie stawiali przed polityką gospodarczą. Dla Keynesa najważniejsza była walka z bezrobociem, dla Friedmana – z inflacją. Dlatego Keynes preferował politykę fiskalną, jako skuteczniejszą w wyprowadzaniu gospodarki z kryzysu, Friedman zaś politykę monetarną nastawioną na przeciwdziałanie inflacji.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Stanowisko obu ekonomistów do polityki monetarnej było różne. Podkreślono aktualność podejścia keynesowskiego w latach ostatniego kryzysu finansowego. Po jego zakończeniu wrócono jednak do bardziej liberalnej polityki pieniężnej.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Artykuł stanowi przyczynek do badań nad współczesną teorią monetarną i wynikającą z niej polityką, prezentując dwie różne koncepcje.

Słowa kluczowe

John Maynard Keynes ; Milton Friedman ; polityka monetarna ; analiza porównawcza

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wskaźniki altmetryczne

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uwagi dotyczące praw autorskich

Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:

Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.

Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:

Bibliografia

Belka, M. (1986). Doktryna społeczno-ekonomiczna Miltona Friedmana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bibow, J. (2009). Keynes on Monetary Policy, Finance and Uncertainty. Liquidity Preference Theory and the Global Financial Crisis. Abing-don: Routledge.

Blaug, M. (1994). Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne. I. Budzyńska (Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bludnik, I. (2015). Postkeynesizm. Teoria endogenicznej kreacji pienią-dza. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.

Bludnik, I. (2018). Postkeynesowskie teorie endogenicznej podaży pieniądza. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2, 159–170. DOI: 10.14746/rpeis.2018.80.2.12.

Bochenek, M. (2016). Historia rozwoju ekonomii: T. 6. Współczesne szkoły ekonomiczne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Dickens, E. (2011). Keynes’s Theory of Monetary Policy: an Essay in Historical Reconstruction. Contributions to Political Economy, 30, 1–11. DOI: 10.1093/cpe/bzr001.

Economics Online (2020, 27 stycznia). Money and monetary theory. https://www.economicsonline.co.uk/Global_economics/Money_and_monetary_theory.html (dostęp: 27.02.2023).

Farrel, H., & Quiggin, J. (2012). Consensus, Dissensus and Economic Ideas, The Rise and Fall of Keynesianism During the Economic Crisis. http://www.henryfarell.net/Keynes.pdf (dostęp: 28.02.2023).

Farrel, H., & Quiggin, J. (2017). Consensus, Dissensus, and Economic Ideas: Economic Crisis and the Rise and Fall of Keynesianism, In-ternational Studies Quarterly, 61(2), 269–283. DOI: 10.1093/isq/sqx010.

Friedman, M. (1968). The role of Monetary Policy. The American Eco-nomic Review, LVIII(1), 1–17.

Friedman, M. (1970). The Quantity Theory of Money: A Restatement. W The Optimum Quantity of Money and Other Essays (s. 51–67). Chicago: Aldine Publishing Company.

Friedman, M. (1993). Kapitalizm i wolność. M. Lasota, & A. Kondratowicz (Tłum.). Warszawa: Centrum im. Adama Smi-tha & Rzeczpospolita.

Friedman, M., & Friedman, R. (1996). Wolny wybór. J. Kwaśniewski, & I. Jakubczak (Tłum.). Sosnowiec: Wydawnictwo Panta.

Friedman, M., & Schwartz, A.J. (1963). A Monetary History of the United States 1867–1960. Princeton–New York: Princeton Univer-sity Press.

Galbraith, J.K. (1991). Ekonomia w perspektywie. Krytyka historyczna. W. Rączkowska, & S. Rączkowski (Tłum.). Warszawa: PWE.

Górski, J., & Sierpiński, W. (1975). Historia powszechnej myśli ekono-micznej (1870–1950). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Haghighat, J. (2011). Endogenous and exogenous money: an empiri-cal investigation from Iran. Journal of Accounting, Finance and Economics, 1(1), 61–76.

Heilbroner, R.L. (1993). Wielcy ekonomiści. Czasy. Życie. Idee. S. Ehrlich (Tłum.). Warszawa: PWE.

Jahan, S., Mahmud, A.S., & Papageorgiou, Ch. (2014). What Is Keynesian Economics? The central tenet of this school of thought is that government intervention can stabilize the economy. Fi-nance & Development, 51(3), 53–54.

Keynes, J.M. (1924). A Tract on Monetary Reform. London: MacMil-lan and Co.

Keynes, J.M. (1936). The General Theory of Employment, Interest and Money. Cambridge: Palgrave Macmillan.

Keynes, J.M. (1956). Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza. M. Kalecki, & S. Rączkowski (Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Keynes, J.M. (1971a). A Treatise on Money, Vol. 1: The Pure Theory of Money. W D. Moggridge (Ed.). The Collected Writings of John Maynard Keynes (Vol. V). London: Macmillan.

Keynes, J.M. (1971b). A Treatise on Money, Vol. 2: The Applied The-ory of Money. W D. Moggridge (Ed.). The Collected Writings of John Maynard Keynes (Vol. VI). London: Macmillan.

Landreth, H., & Colander, D.C. (2005). Historia myśli ekonomicznej. A. Szeworski (Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Lepenies, R., & Lepenies, Ph. (2012). Keynesian Economics. W Encyclopedia of Global Studies (Vol. 2). https://www.mwpweb.eu/RobertLepenies/publication_2824.html (dostęp: 28.02.2023).

Lubiński, M. (2017). Polityka stabilizacyjna i jej ograniczenia. W J. Stacewicz (Red.). Perspektywy polityki gospodarczej (s. 9–41). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa.

Lucas, R. (2013). The Death of Keynesian Economics: Issues and Ide-as. W M. Gillman (Ed.). Collected Papers on Monetary Theory. Harvard University Press.

Merler Silvia (2018, 3 kwietnia). Milton Friedman’s “The role of mone-tary policy” – 50 years later. https://www.bruegel.org/blog-post/milton-friedmans-role-monetary-policy-50-years-later (dostęp: 28.02.2023).

Moggridge, D.S., & Howson, S. (1974). Keynes on monetary policy 1910–1946. Oxford Economic Papers, 26(2), 226–247.

O’Discroll, G.P. Jr (2009). Money and the Present Crisis. Cato Journal, 29(1), 167–186.

Patinkin, D. (1987). Keynes John Maynard. W J. Eatwell, M. Milgate, & P. Newman (Ed.). The New Palgrave Dictionary of Economics, T. 3: K–P (s. 19–41). London: Macmillan Press.

Przesławska, G. (2015). Pokryzysowa debata w amerykańskiej eko-nomii – wybrane wątki dyskursu. W B. Fiedor (Red.). Nauki eko-nomiczne stylizowane fakty a wyzwania współczesności (s. 203–221), IX Kongres Ekonomistów Polskich. Warszawa: Polskie Towarzy-stwo Ekonomiczne.

Ptak, P. (2008). Ile państwa w gospodarce? Milton Friedman o ekonomicznej roli państwa. Warszawa: C.H. Beck.

Skidelsky, R. (2012). Keynes. Powrót Mistrza. T. Krzyżanowski, & M. Sutowski (Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Poli-tycznej.

Snowdon, B., & Vane, H.R. (2003). Rozmowy z wybitnymi ekonomista-mi. M.A. Dąbrowski, & P. Kawa (Tłum.). Warszawa: PTE, Dom Wydawniczy Bellona.

Snowdon, B., Vane, H.R., & Wynarczyk, P. (1998). Współczesne nurty teorii makroekonomii. A. Szeworski (Tłum.). Warszawa: Wydaw-nictwo Naukowe PWN.

Sołdaczuk, J. (1959). Teoria ekonomiczna J.M. Keynesa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Tilly, G. (2012). Keynes’s monetary theory of interest. BIS Papers Bank for International Settlements, 65, 51–81.

Total abstract views : 122

PDF Downloads : 366