The Emergence and Entrenchment of the Polexit Slogan in the Law and Justice political narratives

Przemysław  Mikiewicz; Andrzej Polus

doi:10.35765/hp.2535

Published : 2023-12-30

Vol. 15 No. 53 (2024)

The Emergence and Entrenchment of the Polexit Slogan in the Law and Justice political narratives

Przemysław Mikiewicz

https://orcid.org/0000-0001-9128-4237

Andrzej Polus

http://orcid.org/0000-0002-6305-1599

DOI: https://doi.org/10.35765/hp.2535

Section: Thematic Articles

Abstract

CEL NAUKOWY: Głównym celem niniejszego artykułu jest naświetlenie zagadnienia pojawienia się i utrwalenia hasła Polexitu w polskim dyskursie politycznym.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Autorzy starali się zrozumieć pojawienie się i utrwalenie narracji Polexitu w polskiej debacie publicznej. Ważnym założeniem przyjętym przez autorów jest centralna rola habitusu narodowego, który stanowi podstawę tworzenia i interpretacji centralnej osi debaty politycznej w Polsce. Należy zauważyć, że samo pojęcie habitusu jest przedmiotem kontrowersji ze względu na pewne niejasności dotyczące jego znaczenia, ale z drugiej strony stanowi ono ramę odniesienia zarówno dla tworzenia, jak i interpretacji narracji.

PROCES WYWODU: W dyskursie akademickim wiadomo, że operacjonalizacja pojęcia habitusu w praktyce badawczej stanowi pewne wyzwanie. Postrzegamy go jako zestaw dyspozycji, które tworzą indywidualne i zbiorowe praktyki zgodnie ze schematami generowanymi przez historię. Dyspozycje te wywodzą się ze wspólnego rozumienia polskości.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W tak ukształtowanej wyobraźni zbiorowej tkwi najbardziej fundamentalny element jednoczący Polaków - mit ofiary. Zarówno historiografia, jak i literatura, bazując na schematach romantyzmu, podkreślają cierpienie jako element jednoczący polską wspólnotę narodową.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Polski habitus narodowy stanowi owocną ramę odniesienia dla zrozumienia narracji rządu PiS wobec UE. Kontekstualizacja polskiego dyskursu politycznego pozwoliła autorom opisać, w jakim stopniu wypowiedzi prominentnych polskich polityków są osadzone w specyfice polskiego kontekstu kulturowego i historycznego.

Keywords

Polexit ; debate habitus ; habitus ; slogan

Details

References

Indicators

Authors

Download files

PDF

Zasady cytowania

Altmetric indicators

Licence

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a CC BY-ND licence that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
Authors are asked to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.

Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access). We advise to use any of the following reserach society portals:

References

A.C. (2017, 24th July). How Poland’s Government Is Weakening De-mocracy. The Economist. https://www.economist.com/the-economist-explains/2017/07/24/how-polands-government-is-weakening-democracy (accessed on 1st September 2017).

Bodnar, A., & Brzeziecki, A. (2020). Robić swoje. Znak, 784, 56–62. https://www.miesiecznik.znak.com.pl/robic-swoje-adam-bodnar/ (accessed on 10th July 2022).

Bourdieu, P. (1990). The Logic of Practice. Stanford: Stanford Univer-sity Press.

Bourdieu, P. (2020). Habitus and Field. General Sociology.Volume 2. Lectures at the College de France (1982-1983). Cambridge: Polity Press.

Cadier, D. (2021). Populist Politics of Representation and Foreign Policy: Evidence from Poland. Comparative European Politics, 19, 703–721. DOI: 10.1057/s41295-021-00257-2.

Castle, M., & Taras, R. (2002). Democracy in Poland. New York: Rou-tledge.

CBOS (2023). Opinie o członkostwie w Unii Europejskiej. Komunikat z Badań, 55. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2023/K_055_23.PDF (ac-cessed on 10th July 2022).

Chrostowski, W. (1991). The suffering, chosenness and mission of the Polish nation. Occasional Papers on Religion in Eastern Europe, 11(4), 1–14. https://digitalcommons.georgefox.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1601&context=ree (accessed on 10th July 2022).

Chwedczuk-Szulc, K., & Polus, A. (2020). Social Constructivism as Forecasting Matrix: Collective Habitus in International Relations. Polish Political Science Review, 8(1), 1–19. DOI: 10.2478/ppsr-2020-0001.

Coakley, A. (2021, 8th October). Polish Court Ruling Sets Stage for “Polexit”. Foreign Policy. https://foreignpolicy.com/2021/10/08/polish-court-ruling-eu-polexit/ (accessed on 10th May 2022).

Costa, C., & Murphy, M. (2015). Bourdieu and the Application of Habi-tus across the Social Sciences. In C. Costa, R. Murphy (Ed.), Bour-dieu, Habitus and Social Research. The Art of Application (pp. 3–17). New York: Palgrave.

Csehi, R., & Zgut, E. (2021). “We Won’t Let Brussels Dictate Us”: Eurosceptic Populism in Hungary and Poland. European Politics and Society, 22(1), 53–68. DOI: 10.1080/23745118.2020.1717064.

Dyduch, J., & Müller, P. (2021). Populism Meets EU Foreign Policy: The De-Europeanization of Poland’s Foreign Policy toward the Israeli-Palestinian Conflict. Journal of European Integration, 5(43), 569–586. DOI: 10.1080/07036337.2021.1927010.

EPP Group (2021). PiS Pushing Poland onto the Road to Polexit. https://www.eppgroup.eu/newsroom/news/pis-pushing-poland-onto-the-road-to-polexit (accessed on 10th July 2022).

European Commission (2021). Independence of Polish Judges: Commis-sion Asks European Court of Justice for Financial Penalties against Poland on the Activity of the Disciplinary Chamber. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/IP_21_4587 (accessed on 9th August 2021).

European Parliament Plenary (2021). Debates and Videos. https://www.europarl.europa.eu/plenary/en/debates-video.html (accessed on 10th July 2022).

Follis, K. (2019). Rejecting Refugees in Illiberal Poland: The Response from Civil Society. Journal of Civil Society, 4(15), 307–325. DOI: 10.1080/17448689.2019.1668626.

Garton Ash, T. (2018). Jesus Rex Poloniae. The New York Review. https://www.nybooks.com/articles/2018/08/16/jesus-rex-poloniae (accessed on 10th June 2022).

Gazeta Polska (2022, 15th June). Tę wojnę trzeba wygrać. Rozmowa z wicepremierem Jarosławem Kaczyńskim. https://www.gazetapolska.pl/27965-te-wojne-trzeba-wygrac-rozmowa-z-wicepremierem-jaroslawem-kaczynskim (accessed on 17th August 2022).

IPN (2020, 4th May). Polski gen wolności. 150 lat walk o niepodległość (1768–1918). https://edukacja.ipn.gov.pl/edu/materialy-edukacyjne/teki-edukacyjn/96981,Polski-gen-wolnosci.html (accessed on 16th December 2021).

Klemen, D.R., & Orenstein, M.A. (2016, 7th January). Europe’s Autoc-racy Problem: Polish Democracy’s Final Days? Foreign Affairs. https://www.foreignaffairs.com/articles/poland/2016-01-07/europes-autocracy-problem (accessed on 10th June 2022).

Kowal, P. (2021, 5th February). Why Hungary and Poland Are Sticking Together. GIS Report Online. https://www.gisreportsonline.com/r/hungary-poland-democracy/ (accessed on 10th June 2022).

Lang, K.O. (2016). Zwischen Rückbesinnung und Erneuerung: Polens PiS und Ungarns Fidesz im Vergleich. Osteuropa, 66(1-2), 61–78.

Lázár, N. (2015). Euroscepticism in Hungary and Poland: A Comparative Analysis of Jobbik and the Law and Justice Par-ties. Politeja, 33, 215–233. DOI: 10.12797/Politeja.12.2015.33.11.

Loyal, S., & Quilley, S. (2020). State Formation, Habitus, and Nation-al Character: Elias, Bourdieu, Polanyi, and Gellner and the Case of Asylum Seekers in Ireland. Historical Social Research / Histor-ische Sozialforschung, 1(171), 45, 226–261.

Majkowska-Szulc, S. (2020). Safeguarding the European Union’s Core Values: The EU Rule of Law Mission in Poland. In T. Drinóczi & A. Bień-Kacała (Ed.), Rule of Law, Common Values, and Illiberal Constitutionalism: Poland and Hungary within the Eu-ropean Union (pp. 174–193). London: Routledge.

Markowski, R., & Tucker, J.A. (2010). Euroscepticism and the Emer-gence of Political Parties in Poland. Party Politics, 4(16), 523–548. DOI: 10.1177/1354068809345854.

Matthes, C.Y. (2022). Judges as activists: how Polish judges mobilise to defend the rule of law. East European Politics, 3(38), 468–487. DOI: 10.1080/21599165.2022.2092843.

Mażewski, L. (2015). Namiestnik Królestwa Polskiego 1815–1874. Mo-del prawny a praktyka ustrojowo polityczna. Radzymin: Wydaw-nictwo von Borowiecky.

Miller, L., & Lewicka, K. (2020, 26th November). Weto to próba obrony bezkarności i ochrony nie Polski, a PiS. TOK FM. https://audycje.tokfm.pl/podcast/98650,-Weto-to-proba-obrony-bezkarnosci-i-ochrony-nie-Polski-a-PiS (accessed on 10th July 2022).

Morawiecki, M. (2021, 19th October). Wystąpienie Premiera Mateusza Morawieckiego w Parlamencie Europejskim. https://www.gov.pl/web/watykan/przemowienie-premiera-mateusza-morawieckiego-w-parlamencie-europejskim (accessed on 19th December 2021).

Nyzio, A. (2020). O nieporozumieniach z Porozumieniem Centrum. Uwagi na marginesie książki A. Chmieleckiego. Myśl Polityczna. Political Thought, 4(5), 179. https://orka.sejm.gov.pl/MP.nsf/0/5678FD693C0B4C9AC12586EE00599946/$file/7_Arkadiusz%20Nyzio_MP%204(5)2020.pdf (ac-cessed on 13th November 2024).

Program Prawa i Sprawiedliwości (2014). Zdrowie, Praca, Rodzina, 13. https://app.isppan.waw.pl/wp-content/uploads/2024/04/1.72.14.2.pdf (accessed on 13th November 2024).

Przybylski, W. (2018). Explaining Eastern Europe: Can Poland’s Backsliding Be Stopped? Journal of Democracy, 3(29), 52–64. https://www.journalofdemocracy.org/articles/explaining-eastern-europe-can-polands-backsliding-be-stopped/ (accessed on 10th July 2022).

qm (2021). Marek Suski: Będziemy walczyć z okupantem brukselskim. Rzeczpospolita. https://www.rp.pl/polityka/art18904371-marek-suski-bedziemy-walczyc-z-okupantem-brukselskim (accessed on 30th September 2021).

Riishøj, S. (2007). Europeanization and Euroscepticism: Experiences from Poland and the Czech Republic. Nationalities Papers, 3(35), 503–535. DOI: 10.1080/00905990701368746.

Sata, R., & Karolewski, I.P. (2020). Caesarean Politics in Hungary and Poland. East European Politics, 2(36), 206–225. DOI: 10.1080/21599165.2019.1703694.

Schiermeier, Q. (2016). Polish Scientists Protest over Plan to Log in Białowieża Forest. Nature, 530, 393. https://www.nature.com/articles/530394a (accessed on 15th De-cember 2021).

Skowron, M. (2013). Posłanka Krystyna Pawłowicz po decyzji w sprawie krzyża: „To szmata UE jest bezprawna”. Super Express. https://polityka.se.pl/wiadomosci/krystyna-pawlowicz-po-decyzji-w-sprawie-krzyza-to-szmata-ue-jest-bezprawna-aa-1amP-Stmn-Po3j.html (accessed on 10th July 2022).

Skudlarek-Śmiechowicz, E. (2018). Polexit w polskim dyskursie pu-blicznym. Socjolingwistyka, 32, 7–22. DOI: 10.17651/SOCJOLING.32.1.

Szostkiewicz, A. (2021, 9th September). Polexit? Bulwersujące słowa marszałka Terleckiego. Polityka. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/2134130,1,polexit-bulwersujace-slowa-marszalka-terleckiego.read (accessed on 15th December 2021).

Terlecki, R. (2021, 8th September). „Musimy szukać drastycznych roz-wiązań”. Terlecki mocno o przyszłości Polski w UE. Do Rzeczy. https://dorzeczy.pl/opinie/198719/terlecki-o-polexicie-musimy-szukac-drastycznych-rozwiazan.html (accessed on 11th December 2021).

Toplišek, A. (2020). The Political Economy of Populist Rule in Post-Crisis Europe: Hungary and Poland. New Political Economy, 3(25), 388–403. DOI: 10.1080/13563467.2019.1598960.

Trosiak, C. (2020). Polexit w świetle wyników badań opinii publicz-nej. Politeja, 3(66), 277–291. DOI: 10.12797/Politeja.17.2020.66.19.

Trybunał Konstytucyjny (2021). Ocena zgodności z Konstytucją RP wybranych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej. https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/11662-ocena-zgodnosci-z-konstytucja-rp-wybranych-przepisow-traktatu-o-unii-europejskiej (accessed on 16th December 2021).

Vries de, M.S., & Sobis, I. (2020). Bracketing Democracy: A Comparison of Frames Used to Demarcate Democracy and Its Application to Developments in Poland. East European Politics and Societies, 36, 173–197. DOI: 10.1177/0888325420967092.

Wendt, A. (1999). Social Theory of International Relations. Cambridge: Cambridge University Press.

Wprost (2021, 14th October). Mateusz Morawiecki cytuje Zagłobę. „To pewnie niepoprawne politycznie”. https://www.wprost.pl/polityka/10514998/mateusz-morawiecki-cytuje-zaglobe-do-stu-bisurmanow-co-to-znaczy.html (accessed on 16th December 2021).

YouTube (2021). Sejm: Marek Suski o brukselskiej okupacji. https://www.youtube.com/watch?v=9xjRcB-Yg1M (accessed on 10th September 2021).

Zagała, Z. (2020). Partie polityczne i ich elektoraty. Od sympatii do antagonizmu. Na przykładzie Platformy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości. Przegląd Politologiczny, 2, 193–205. DOI: 10.14746/pp.2020.25.2.14.

zew (2021, 15th September). Rzecznik rządu: Nikt z kierownictwa PiS nie mówi o wychodzeniu z UE. Rzeczpospolita. https://www.rp.pl/polityka/art18921461-rzecznik-rzadu-nikt-z-kierownictwa-pis-nie-mowi-o-wychodzeniu-z-ue (accessed on 10th July 2022).

Żuk, P., & Żuk, P. (2019). Dangerous Liaisons between the Catholic Church and State: The Religious and Political Alliance of the Na-tionalist Right with the Conservative Church in Poland. Journal of Contemporary Central and Eastern Europe, 2–3(27), 191–212. DOI: 10.1080/25739638.2019.1692519.

Total abstract views : 31

PDF Downloads : 21

Przemysław Mikiewicz

https://orcid.org/0000-0001-9128-4237

Affiliation

Uniwersytet Wrocławski;Wydział Nauk Społecznych;Instytut Studiów Międzynarodowych Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

Pracownik Instytutu Studiów Miedzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego od roku 2000. W 2012 stopień doktora habilitowanego w zakresie nauki o polityce. Badacz globalizacji i problemów globalnych.

Andrzej Polus

http://orcid.org/0000-0002-6305-1599

Affiliation

Uniwersytet Wrocławski Poland