Data publikacji : 2023-03-29

Polski defensor civitas jako "lustrator" działań władzy publicznej

Dział: Vol. 14, No. 46 (2023): Czwarta władza - aspekty teoretyczne i praktyczne

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy działalność Rzecznika Praw Obywatelskich można postrzegać jako systemowy element wzmacniania legalizmu działań władzy publicznej, gdy ta w coraz większym stopniu podlega upartyjnieniu, a podmiotom politycznym podporządkowywane są sfery państwa wcześniej dla nich niedostępne.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Autorka zamierza zweryfikować tezę, iż działalność ombudsmana może sprawczo oddziaływać na stan praworządności w państwie. W tym celu wykorzystuje elementy analizy systemowej, metodę opisową oraz studium przypadku. Wnioski formułuje na podstawie przeglądu dorobku nauki, analizy przepisów prawa oraz oceny praktyki działań RPO VII kadencji.

PROCES WYWODU: W artykule zaprezentowano istotę uprawnień ombudsmana na przykładzie działań RPO VII kadencji, ze szczególnym uwzględnieniem jego reakcji na „patolegislację pandemiczną”, zmiany prawa wyborczego i ograniczenia wolności zgromadzeń publicznych.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Analiza wykazała, iż RPO jest nie tylko lustratorem działań władzy publicznej, ale i aktywnym rzecznikiem realizacji idei społeczeństwa obywatelskiego. Zintensyfikowanie przejmowania przez decydentów politycznych obszarów państwa dotychczas dla nich zastrzeżonych oraz brak respektowania opinii co do skutków podejmowanych prawnopolitycznych decyzji dla stanu praworządności państwa skłoniły RPO do nasilenia działań informacyjnych, by obywatele, tracąc prawa, zyskiwali wiedzę o możliwościach ich dochodzenia.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Praktyka działań RPO w ostatnich latach skłania do refleksji, iż instytucja ta nabiera nowej treści. Ma on bowiem możliwość nie tylko reagowania na naruszające prawa i wolności działania władzy publicznej, ale również informowania obywateli o stanie ich realizacji w państwie i aktywizowania społecznego w ich obronie.

Słowa kluczowe

Rzecznik Praw Obywatelskich ; ombudsman ; praworządność



Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Wskaźniki altmetryczne


Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uwagi dotyczące praw autorskich

Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:

  1. Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
  2. Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.

Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:

 


Redakcja czasopisma
Horyzonty Polityki

email: horyzonty@ignatianum.edu.pl
email: horyzonty.polityki@ignatianum.edu.pl
tel. +48 12 3999 651
O platformie:
Copyright 2019 by Uniwersytet Ignatianum w Krakowie
OJS Support and Customization by LIBCOM
Platform & workfow by OJS/PKP