Epidemie a reżimy

Anna Teresa Budzanowska

doi:10.35765/hp.1961

Data publikacji : 2020-09-28

Tom 11 Nr 36 (2020)

Epidemie a reżimy

Anna Teresa Budzanowska

https://orcid.org/0000-0002-8662-605X

DOI: https://doi.org/10.35765/hp.1961

Dział: ARTYKUŁY TEMATYCZNE / THEMATIC ARTICLES

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest usystematyzowanie wiedzy o relacjach zachodzących pomiędzy epidemiami a strategiami walki z nimi w różnych typach systemów politycznych i ich konsekwencjami społecznymi.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemem badawczym jest analiza modeli strategii walki z epidemiami w bipolarnym ujęciu systemów politycznych jako pochodnej różnych kryzysów społecznych, w tym wynikających z pandemii. Zastosowano metody badawcze właściwe dla nauk społecznych. Wykorzystano analizę krytyczną i syntezę literatury naukowej oraz badania porównawcze.

PROCES WYWODU: W pierwszej kolejności przedstawiono stan badań nad zagadnieniem epidemii i ich skutkami społeczno-politycznymi, następnie zaprezentowano modele walki z epidemiami w kontekście typów reżimów ustrojowych, a w kolejnym, na przykładzie procesów zachodzących w pierwszej połowie XX wieku, ukazano wpływ tych kryzysów na wzrost sympatii społecznych wobec ideologii antysystemowych.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Długofalowe skutki epidemii prowadziły do przesileń, które w sposób istotny wpływały na losy cywilizacji. Towarzyszyły temu zjawiska, które w związku z załamaniem się podstaw funkcjonowania społeczeństw oddziaływały na światopogląd mas, przewartościowując scenę polityczną i transformując systemy państwowe.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Nawet jeśli analizowano procesy społeczno-ekonomiczne pojawiające się w związku z kryzysami zdrowotnymi, rzadko zastanawiano się nad relacją zachodzącą pomiędzy epidemiami a strategiami walki z nimi w określonych typach reżimów państwowych. Tymczasem wnioski płynące z dotychczasowych rozważań wskazują na aktualność tej problematyki zarówno dla badaczy teorii polityki i państwa, jak i decydentów odpowiedzialnych za stabilność funkcjonowania systemu politycznego.

Słowa kluczowe

epidemie ; pandemie ; reżimy państwowe ; systemy polityczne ; strategie walki z kryzysami zdrowotnymi

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wskaźniki altmetryczne

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uwagi dotyczące praw autorskich

Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:

Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.

Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:

Bibliografia

Ackenecht E (1948). Anticontagionism between 1821 and 1867. Bulletin of the Institute of the History of Medicine.22.

Aly G., Chroust P., Pross C. (1994). Cleansing the Fatherland, Nazi Medicineand Racial Hygiene, Baltimor: The Johns Hopkins University Press.

Baerhel R. (1951). Epidemie et terreur: histoire et sociologie. Annales historiques de la Révolution française. 23/122, 113-146.

Bankowicz M. (2010). Autorytaryzm i totalitaryzm – analiza porównawcza. Totalitaryzmy XX wieku. Idee, instytucje, interpretacje,. red. Kozub-Ciembroniewicz W. Kraków: Wydawnictwo UJ, 25-39.

Baumslag N.(2005). Murderous Medicine: Nazi Doctors, Human Experimentation, and Typhus. New York: Praeger Publishers.

Briggs, A. (1961). Choleraand Society in the Nineteenth-Century. Past & Present, 19.

Brydak L.B. (2016). Skutki zdrowotne i ekonomiczne zakażeń grypą w aspekcie zdrowia publicznego. Polski przegląd nauk o zdrowiu. 4(49), 202.

Burleigh M. (1997). Ethics and Extermination, Reflections on Nazi Genocide. Cambridge: University Press.

Chevalier, L. (1958). Classes laborieuses, classes dangereuses. Paris: Plon,

Cohn S.K. (2012). Pandemics: waves of disease, waves of hate from Palgue of Athens to A.I.D.S. Historical Research . 85(230), s. 535-555.

Evans R. J. (1988). Epidemics and revolutions: cholera in nineteenth-century. Present, 120/1, 123–146.

Geary A. M. (2014). Antiblack racism and the AIDS epidemic. London: Palgrave Macmillan, 2014.

Henry S. (2010). La médecine libérale et le dispensaire d’hygiène sociale ou l’histoire d’une délicate cohabitation pour vaincre la tuberculose (1916-1939). Revue d’histoire de la protection sociale. 1(3), 55-70.

Howard-Jones N. (1979). La santé publique internationale entre les deux guerres: les problèmes d’organisation. Genewa: Organisation mondiale de la santé, 17-22.

Iwańska, J. (2011). Epidemie w antycznych źródłach greckich i rzymskich. Seminaire, t. 30, 209-210.
Kiple, K.F. (2006). Wielkie epidemie w dziejach ludzkości. Poznań: Wydawnictwo Atena.

La première conférence sanitaire internationale - https://books.openedition.org/iheid/3957

McNeill, W. H. (1976). Plague and Peoples. New York: Anchor Books.

Paillette C. (2010). L'Organisation d'hygiène de la SDN à l'OMS. Mondialisation et régionalisme européen dans le domaine de la santé, 1919-1954. Bulletin de l’ Institut P. Renouvin, 2(32), 193-199.

Paillette C. (2012). Épidémies, santé et ordre mondial. Le rôle des organisations sanitaires internationales, 1903-1923, Monde, 2/2, 235-256.

Piana F. (2009). Humanitaire et politique. In media res: le typhus en Pologne et l’Organisation international d’hygiènede la SDN (1919-1923). Relations international, 2 (639/128), 23-38.

Snowden F. M. (2019). Epidemics and Society: From the Black Death to the Present. Yale : University Press

Stone L., He D., Lehnstaedt S., Artzy-Randrup Y. (2020), Extraordinary curtailment of massive typhus epidemic in the Warsaw Ghetto. Science Advances. 6/30.
The Warsaw Ghetto beat typhus during World War II. Here’s how. - CSMonitor.com 19/08/2020.

Tukidydes. (ed.1988). Wojna Peloponeska. Warszawa: Czytelnik, t. II, 48-52.

Viet V. (2016). La Grande Guerre et la lute antituberculeuse en France. Revue d’histore de la protection sociale, 1( 9), 52-67.

Weindling P.J. (2000). Epidemics and Genocide in Eastern Europe, 1890-1945. Oxford: University Press.

Wójcik, M. (2011). Plaga Justyniana. Cesarstwo wobec epidemii. Zeszyty Prawnicze UKSW, 11/1, 377-378.

Zylbmerman P. (2012). Crisises sanitaires, crisises politiques. Les tribunes de la santé, 1-34, 35-36.

Total abstract views : 185

PDF Downloads : 370

Anna Teresa Budzanowska

https://orcid.org/0000-0002-8662-605X

Afiliacja

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Polska

Biogram

ATB - doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego; Posiada tytuł Executive MBA certyfikowany przez Rotterdam School of Management, Erasmus University. Od początku kariery zawodowej związana z instytucjami publicznymi. Ekspercko współpracowała z Uniwersytetem Jagiellońskim, Wyższą Szkołą Europejską im. ks. Józefa Tischnera w Krakowie oraz Uniwersytetem Warszawskim.