Abstract

Artykuł poświęcony jest problematyce kształtowania się poczucia odrębnej narodowości austriackiej po rozpadzie monarchii austrowęgierskiej w roku 1918. Kryterium wyodrębnienia republiki austriackiej była przynależność ludności do narodowości niemieckiej.  Przeważające początkowo dążenie do przyłączenia do Niemiec uniemożliwiał Traktat z Saint-Germain z 1919 roku. Stopniowo zyskiwała jednak na sile „idea austriacka”, propagowana głównie przez obóz katolicki i monarchistyczny. Po 1933 roku dążenie do Anschlussu zostało zmonopolizowane przez austriackich narodowych socjalistów, przeciwstawiali mu się zaś przedstawiciele chrześcijańskiego państwa korporacyjnego. Brak widocznego oporu przeciw przyłączeniu Austrii do hitlerowskiej III Rzeszy w 1938 dowodzi, że patriotyzm austriacki nie zapuścił wystarczająco głębokich korzeni w całym społeczeństwie. Dopiero klęska Hitlera w II wojnie światowej sprawiła, że Austriacy zaczęli postrzegać swoją tożsamość narodową w opozycji do Niemców. 

 

The subject of the article is the formation of the sense of separate Austrian nationality in the aftermath of the breakdown of the Austro-Hungarian Empire in 1918. The new republic was created to encompass people of German nationality. The idea of the Anschluss, although predominant in the early phase of the republic, was ruled out by the Treaty of Saint-Germain of 1919. Gradually, the “Austrian idea”, propagated mainly by the Catholic and monarchist camp, gathered momentum. After 1933 the Anschluss tendency was monopolized by the Austrian National Socialists, and opposed by the representatives of the Christian corporative state. The lack of visible resistance to the annexation of Austria by Hitler’s Third Reich in 1938 proved that Austrian patriotism had not struck deep enough roots in the entire society. It was only after the defeat of Hitler in World War II that the Austrians began to perceive their national identity in opposition to the Germans.