English
Język Polski
Polityka edukacyjna prowadzona przez UNESCO jako globalne dobro publiczne
Marcin Kędzierski
Abstract
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ocena działalności Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) jako organizacji międzynarodowej kreującej globalną politykę edukacyjną.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Artykuł ten wykorzystuje koncepcję globalnych dóbr publicznych w celu weryfikacji, w jakim aspekcie polityka edukacyjna może stanowić dobro publiczne w skali międzynarodowej. Autor posługuje się przeglądem literatury oraz analizą danych statystycznych w zakresie rekonstrukcji zmian zachodzących współcześnie w edukacji oraz studium przypadku w zakresie opisu globalnej polityki edukacyjnej prowadzonej przez UNESCO.
PROCES WYWODU: Artykuł złożony jest z czterech części. We wstępie przedstawiony został opis procesów takich jak komodyfikacja, prywatyzacja, globalizacja i cyfryzacja oraz ich wpływ na zmiany zachodzące we współczesnej edukacji. W pierwszej części artykułu opisano proces wyłaniania się globalnego rynku „usług edukacyjnych”. W drugiej wskazano niesprawności tego rynku, które wymagają odpowiedzi na poziomie globalnym. W trzeciej części przedstawiono studium przypadku, w którym przeanalizowano dotychczasowe działania z zakresu edukacji prowadzone przez UNESCO oraz przeprowadzono krytykę współczesnego klasyfikowania edukacji jako dobra publicznego.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że: 1) na skutek procesu komodyfikacji co najmniej od lat 90. XX w. mamy do czynienia z globalnym rynkiem „usług edukacyjnych”, który wraz z liberalizacją handlu w ramach GATS rozszerza się na coraz niższe poziomy kształcenia; 2) prywatyzacja edukacji prowadzi do problemów zarówno z dostępnością do edukacji, jak i jej jakością, co wymaga globalnych odpowiedzi; 3) dotychczasowe działania UNESCO, mające w zamyśle przeciwdziałać zdiagnozowanym niesprawnościom rynku, odznaczały się umiarkowaną skutecznością; 4) edukację należy uznać raczej za globalne dobro wspólne niż dobro publiczne, w przeciwieństwie do globalnej polityki edukacyjnej.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Działania podejmowane przez UNESCO wobec trzech podstawowych wyzwań – poprawy jakości kształcenia, międzynarodowej uznawalności kwalifikacji zawodowych oraz stworzenia zaplecza analitycznego do projektowania globalnej polityki edukacyjnej opartej na dowodach ‒ są skuteczne z wyjątkiem pierwszego, choć najważniejszego z wyzwań, gdzie lepsze rezultaty mogą odnieść standardy wdrażane przez globalne organizacje normalizacyjne (np. ISO). UNESCO powinno z kolei zintensyfikować swoje działania w zakresie regulacji międzynarodowych rankingów instytucji edukacyjnych – mogą one bowiem wprowadzać w błąd kandydatów oraz mieć szkodliwy wpływ na proces tworzenia polityki edukacyjnej, zwłaszcza w państwach rozwijających się i mniej zamożnych państwach rozwiniętych.
Most read articles by the same author(s)
- Marcin Kędzierski, Edytorial: Globalne dobra publiczne , HORIZONS OF POLITICS: Vol. 8 No. 24 (2017): Global Public Goods
- Marcin Kędzierski, Editorial: Global Public Goods , HORIZONS OF POLITICS: Vol. 8 No. 24 (2017): Global Public Goods
Details
References
Indicators
Authors
Zasady cytowania
Licence
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a CC BY-ND licence that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
- Authors are asked to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access). We advise to use any of the following reserach society portals: