English
Język Polski
Kwantyfikacja zewnętrznych zagrożeń bezpieczeństwa. Indeks ryzyka geopolitycznego dla Polski w XXI w.
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Zaproponowanie uniwersalnej miary służącej kwantyfikacji zewnętrznych zagrożeń bezpieczeństwa państwa, ich poziomu i dynamiki.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Reaktywacja zewnętrznych zagrożeń bezpieczeństwa zmusza państwa narodowe do przeciwdziałania ich materializacji, zaś powodzenie strategii odstraszania jest uzależnione od znajomości charakteru i skali zagrożeń. Niestety pomiar zjawisk z obszaru bezpieczeństwa nastręcza licznych trudności. Dlatego dążąc do zgłębienia problemu, wykorzystano przegląd literatury krajowej i zagranicznej, analizę danych statystycznych oraz metodę korelacji rang Spearmana.
PROCES WYWODU: W części teoretycznej tekstu, po krótkiej charakterystyce bezpieczeństwa jako stanu i procesu, przedstawiono rolę modelowania w wyjaśnianiu zależności pomiędzy zjawiskami bezpieczeństwa. Następnie, traktując bezpieczeństwo zewnętrzne jako zmienną objaśniającą, wykorzystano indeks ryzyka geopolitycznego dla wyrażenia ilościowego poziomu zagrożeń pochodzących ze środowiska międzynarodowego. W empirycznej części pracy poddano analizie miesięczne wartości indeksu dla Polski, aby sprawdzić, czy reagował on na rzeczywiste zagrożenia bezpieczeństwa w latach 2000–2023. Następnie, wykorzystując wskaźniki dla Polski i Węgier, porównano zbieżność dynamiki indeksów pomiędzy krajami.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Indeks ryzyka geopolitycznego jest uniwersalną miarą bezpieczeństwa zewnętrznego, wyrażającą poziom oraz dynamikę zagrożeń (i wyzwań) militarnych i paramilitarnych.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wskaźnik może służyć do badań porównawczych, a także do modelowania procesu bezpieczeństwa państwa. Indeks może być również użyteczny do monitoringu zagrożeń w procesie zarządzania bezpieczeństwem.
Słowa kluczowe
ryzyko ; miara ilościowa ; zarządzanie bezpieczeństwem
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: