Gerrymandering – próba symulacji na przykładzie województwa zachodniopomorskiego

Mateusz Filipiak

doi:10.35765/hp.2277

Data publikacji : 2022-09-29

Tom 13 Nr 44 (2022)

Gerrymandering – próba symulacji na przykładzie województwa zachodniopomorskiego

Mateusz Filipiak

http://orcid.org/0000-0002-6858-0238

DOI: https://doi.org/10.35765/hp.2277

Dział: ARTYKUŁY TEMATYCZNE / THEMATIC ARTICLES

Abstrakt

Cel naukowy: Celem artykułu pozostaje weryfikacja, czy manipulacja granicami okręgów wyborczych (gerrymandering) może stanowić zagrożenie dla wolności i uczciwości wyborów parlamentarnych w Polsce oraz czy geograficzna stabilność preferencji wyborczych może być podstawą do dokonywania manipulacji granicami okręgów.

Problemy i metody badawcze: Główna hipoteza zaproponowana w artykule brzmi: Przedwyborcza manipulacja granicami okręgów, przeprowadzona na podstawie wyników wyborów z 2015 roku, skutkowałaby korzystniejszym rozkładem mandatów dla zwycięzcy wyborów również w roku 2019. Weryfikacja przyjętych hipotez i analiza zagadnienia będzie obejmować wykorzystanie metody porównawczej, metody analizy danych zastanych oraz metody instytucjonalno-prawnej.

Proces wywodu: W artykule przeprowadzona zostanie symulacja, której zasadnicza część będzie obejmować wyznaczenie powiatów województwa zachodniopomorskiego charakteryzujących się wyższym poparciem dla jednej z partii politycznych. Na tej podstawie dokonana zostanie manipulacja granicami okręgów wyborczych. W ostatnim etapie oficjalne wyniki wyborów parlamentarnych zostaną przeliczone na mandaty pod kątem podziału na nowe zmanipulowane okręgi.

Wyniki analizy naukowej: Wyniki badania wskazują na odmienny rozkład mandatów w wyniku dokonanej manipulacji granicami okręgów wyborczych. Nowy rozkład mandatów jest korzystny dla partii politycznej, która z założenia miała być beneficjentem dokonanych manipulacji. Dowodzi to, że gerrymandering może potencjalnie stanowić zagrożenie dla wolnych i uczciwych wyborów w Polsce.

Wnioski, innowacje, rekomendacje: Znane są konsekwencje zmian takich elementów systemu wyborczego, jak formuła wyborcza czy metoda przeliczania głosów na mandaty. W artykule wykazano, że manipulacja granicami okręgów wyborczych również może stanowić zagrożenie dla uczciwości wyborów i całego systemu wyborczego. Wskazana jest zatem pogłębiona analiza zjawiska gerrymanderingu oraz związanych z nim zagrożeń.

Słowa kluczowe

gerrymandering ; okręgi wyborcze ; manipulacje wyborcze ; system wyborczy

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wskaźniki altmetryczne

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uwagi dotyczące praw autorskich

Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:

Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.

Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:

Bibliografia

Antoszewski, A. (1994). Ordynacje wyborcze do parlamentu i ich polityczne konsekwencje. W A. Antoszewski (Red.), Ewolucja pol-skiego systemu politycznego po 1989 roku w świetle komparatystycz-nej teorii polityki (s. 41–48). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersy-tetu Wrocławskiego.

Badanie skali zjawiska gerrymanderingu w polskich wyborach do rad gmin w 2014 r. (07.02.2022). https://cbip.uj.edu.pl/projekty/gerrymandering.

Bankowicz, M. (2006). Demokracja. Zasady, procedury, instytucje. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Cześnik, M., Grzelak, P., & Kotnarowski, M. (2010). Niestabilność uczestnictwa wyborczego w Polsce. W M. Cześnik (Red.), Niesta-bilność wyborcza w Polsce (s. 13–90). Warszawa: Fundacja Insty-tutu Spraw Publicznych.

Dahl, R. (1995). Demokracja i jej krytycy. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Danel, Ł. (2020). Polityczne konsekwencje ewolucji systemu wybor-czego do Senatu RP po 1989 r. W Ł. Danel, J. Kornaś, & R. Lisia-kiewicz (Red.), Dylematy rozwoju systemów politycznych Europy i Azji (s. 123–143). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Giedrewicz-Niewińska, A. (2006). Bezpośredni wybór wójta, burmi-strza i prezydenta miasta – wybrane zagadnienia prawne. Samo-rząd Terytorialny, 12, 36–46.

Haman, J. (2005). Większościowy system wyborczy: oczekiwania, ograniczenia, rozwiązania alternatywne. Decyzje, 6, 5–28.

Huntington, S. (1995). Trzecia fala demokratyzacji. Warszawa: Wy-dawnictwo Naukowe PWN.

Kryszeń, G. (2016). Uczciwość wyborów jako zasada prawa wybor-czego. Studia Wyborcze, 21, 7–31.

Krzemiński, P. (2009). Zachowania wyborcze w wyborach parla-mentarnych i prezydenckich w Polsce w latach 2005–2007 – wzory przestrzennych zróżnicowań. Przegląd Geograficzny, 2 (81), 259–281.

Lijphart, A. (1998). Inżynieria wyborcza: ograniczenia i możliwości. W J. Szczupaczyński (wybór i opracowanie), Władza i Społeczeństwo 2. Antologia tekstów z zakresu socjologii ( s. 69–80). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Markowski, R., &Kwiatkowska, A. (2017). Chwiejność wyborcza Polaków. W R. Markowski (Red.), Demokratyczny audyt Polski 2: Demokracja wyborcza w Polsce lat 2014–15 (s. 105–117). Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

Matyja, R. (2016). Zróżnicowanie przestrzenne zachowań wybor-czych w miastach prezydenckich. Wybory sejmowe 2015. Acta Politica, 36, 5–19.

Państwowa Komisja Wyborcza. (12.02.2022). https://pkw.gov.pl/

Pierzgalski, M. (2015). Gerrymandering, czyli manipulowanie strukturą granic okręgów wyborczych. Studia Socjologiczne, 3 (218), 7–39.

Pierzgalski, M., & Stępień, P. (2016). Instytucjonalne uwarunkowania procedury zmiany granic okręgów wyborczych w Stanach Zjed-noczonych. Studia Wyborcze, 22, 7–29.

Rzążewski, K., Słomczyński, W., & Życzkowski, K. (2014). Każdy głos się liczy! Wędrówka przez krainę wyborów. Warszawa: Wydaw-nictwo Sejmowe.

Sartori, G. (1968). Political Development and Political Engineering. Public Policy, 17, s. 261–298.

Schumpeter, J. (1995). Kapitalizm, socjalizm, demokracja (M. Rusiński, Tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Sieklucki, D. (2010). System partyjny Polski. W B. Kosowska-Gąstoł (Red.), Systemy partyjne państw Unii Europejskiej (s. 259–272). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Sieklucki, D. (2015). Dynamika systemu wyborczego III Rzeczypospolitej na tle historycznym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiel-lońskiego.

Sielski, J. (2006). Ewolucja polskiego systemu partyjnego. W K. Ko-walczyk, J. Sielski (Red.), Partie i ugrupowania parlamentarne III Rzeczypospolitej (s. 9–28). Toruń: Wydawnictwo Adam Marsza-łek.

Stelmach, A. (2010). Kierunki ewolucji prawa wyborczego w Polsce a demokracja partycypacyjna. Przegląd Politologiczny, 4, 109–121.

Szufa, S., Stolicki, D., Flis, J., & Życzkowski, K. (2019). Manipulacje przedwyborcze. Foton, 145, 15–22.

Tucker, J. (2006). Regional Economic Voting: Russia, Poland, Hungary, Slovakia and the Czech Republic 1990–1999. Nowy Jork: Cambridge University Press.

Turska-Kawa, A. (2015). Determinanty chwiejności wyborczej. Kato-wice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks Wyborczy Dz. U. 2020 poz. 1319 (2022) (Polska) https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20110210112/U/D20110112Lj.pdf

Wojtasik, W. (2012). Funkcje wyborów w III Rzeczypospolitej. Teoria i praktyka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Żukowski, A. (2003). Gerrymandering – manipulacja granicami okręgów wyborczych w systemach demokratycznych. W M. Ko-walski (Red.), Przestrzeń wyborcza Polski (s. 179–190). Warszawa: [b.w.].

Żukowski, A. (2015). Wolne i uczciwe wybory a przestępstwa i nieprawidłowości wyborcze – od teorii do praktyki. W A.R. Ju-rewicz, T. Kuczur, M. Piekarska, D. Wąsik (Red.), Wybory i nieprawidłowości wyborcze wczoraj i dziś. Wybrane zagadnienia (s. 29–63). Olsztyn: volumina.pl Daniel Krzanowski.

Total abstract views : 143

PDF Downloads : 141