English
Język Polski
Władza i racja stanu w czasach Renesansu włoskiego i hiszpańskiego
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest prezentacja specyfiki myśli politycznej Renesansu w Italii i jej oddziaływania na myśl polityczną w Hiszpanii XVI stulecia.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Artykuł prezentuje dwie zasadnicze zdaniem autora komponenty myśli politycznej Renesansu włoskiego: idee racji stanu oraz równowagi sił. Ukazuje ich oddziaływanie na umysły zwłaszcza florenckich humanistów Quattrocento i Cinquecento, a także analizuje wpływ na dążenia do hegemonii hiszpańskich Habsburgów. Metodą w nim zastosowaną jest historia idei.
PROCES WYWODU: Artykuł składa się z dwóch części – pierwsza poświęcona jest myśli politycznej Renesansu włoskiego, druga – analizie jej wpływu na strategie polityczne przyjęte w Hiszpanii w okresie jej hegemonii w Europie jako głównej potęgi broniącej katolickiej racji stanu.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zasadniczą konkluzją płynącą z analizy jest zwrócenie uwagi na istotny dla Renesansu koncept racji stanu, który krystalizuje się w Italii w epoce przedtrydenckiej, ogniskując się głównie na polityce ograniczonej do strategii politycznych państw Półwyspu Apenińskiego. W części drugiej pojawia się teza o próbach przeszczepienia tego konceptu na Półwysep Iberyjski, gdzie jednak – w obliczu nowej sytuacji geopolitycznej po wojnach włoskich oraz odrodzenia się tomizmu – nie znajduje on ani zrozumienia, ani zastosowania.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W zamyśle artykułu leży podkreślenie ważnego momentu epoki późnego Renesansu, w którym – wskutek zmiany sytuacji geopolitycznej w Europie i ewangelizacji Nowego Świata – włoskie idee racji stanu oraz równowagi sił muszą ustąpić miejsca racjom wynikającym z konieczności obrony świata katolickiego przed protestantyzmem.
Słowa kluczowe
renesans ; racja stanu ; geopolityka ; monarchia ; republika
Inne teksty tego samego autora
- Wojciech Buchner, Czarne legendy , Horyzonty Polityki: Tom 6 Nr 15 (2015): Dehumanizacja adwersarza politycznego
- Wojciech Buchner, Kilka uwag o polskich przemianach, ludzkej naturze i granicach absurdu , Horyzonty Polityki: Tom 1 Nr 1 (2010): Polityczna natura człowieka
- Wojciech Buchner, Glosa do idei republikanizmu , Horyzonty Polityki: Tom 4 Nr 7 (2013): Rzeczpospolita i republikanizm
- Wojciech Buchner, Sekularyzacja jako ars accommodandi Kryzys katolickiej idei reprezentacji , Horyzonty Polityki: Tom 9 Nr 27 (2018): Procesy sekularyzacyjne w Kościele katolickim
- Wojciech Buchner, 200 Judt, T., 2012, Historia niedokończona. Francuscy intelektualiści 1944‑1956, Marczewski, P., (przekł.), Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa, ss. 342. , Horyzonty Polityki: Tom 4 Nr 6 (2013): Patriotyzm i tożsamość
- Wojciech Buchner, Katolicyzm polityczny i jego wrogowie , Horyzonty Polityki: Tom 5 Nr 12 (2014): System polityczny: autonomia, autoreprodukcja i dehumanizacja?
- Wojciech Buchner, Edytorial: Dehumanizacja adwersarza politycznego , Horyzonty Polityki: Tom 6 Nr 15 (2015): Dehumanizacja adwersarza politycznego
- Wojciech Buchner, Demokratyczna dewaluacja polityczności , Horyzonty Polityki: Tom 2 Nr 2 (2011): Polityczny potencjał człowieka
- Wojciech Buchner, Jacek Bartyzel, Krzyż pośrodku Księżyca. Historia i ideario meksykańskiego synarchizmu oraz katolickiej organizacji podziemnej El Yunque (1932-2012), Wydawnictwo Arte, 2012 (b.m.wyd.), ss. 512. , Horyzonty Polityki: Tom 3 Nr 5 (2012): Religijne wizje polityki
- Wojciech Buchner, Władza autorytarna w Grecji i w Rzymie , Horyzonty Polityki: Tom 10 Nr 32 (2019): Władza polityczna i natura ludzka w refleksji starożytnej
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: