English
Język Polski
Sekularyzacja jako ars accommodandi Kryzys katolickiej idei reprezentacji
Wojciech Buchner
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Artykuł stawia sobie za cel odpowiedź na pytanie o zewnętrzne i wewnętrzne przyczyny współczesnego procesu sekularyzacji w Kościele rzymskokatolickim.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Artykuł przedstawia proces sekularyzacji przede wszystkim jako konsekwencję aggiornamento, które wpłynęło na odejście współczesnego Kościoła od tradycyjnej zasady reprezentacji. Autor przyjmuje metodę historii idei w połączeniu z krytyczną analizą tekstów dokumentów soborowych oraz wybranych autorów, komentujących proces sekularyzacji
przed, w trakcie i po Soborze Watykańskim II.
PROCES WYWODU: Artykuł składa się z czterech głównych części oraz wstępu i wniosków płynących z analizy. Każda z części zawiera analizę zasadniczych przyczyn procesu sekularyzacji, wskazując najpierw na aspekty historyczne kryzysu, potem zaś na wynikające z ustaleń Soboru głębokie zmiany w funkcjonowaniu i wizerunku Kościoła posoborowego. W tym kontekście argumentacja dotyczy zmian związanych z tzw. zwrotem antropologicznym, dialogiem ekumenicznym i demokratyzacją struktur instytucjonalnych.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zasadniczym wnioskiem płynącym z analizy jest teza o kryzysie idei reprezentacji w Kościele posoborowym, który zrywa częściowo ze swoją tradycją, czerpiąc wzory ze świata zewnętrznego w imię przystosowania się do tzw. „rzeczy ziemskich”. Ten aspekt przystosowawczy związany jest z presją wywieraną na Kościół przez współczesność, jak również z otwartością samego Kościoła, postulowaną po raz pierwszy w sposób tak stanowczy przez Sobór i zwycięską orientację liberalną.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Do najważniejszych wniosków należy uznanie procesu sekularyzacji za proces destrukcyjny dla samego Kościoła, który nazbyt przyzwalająco odnosi się do współczesnych procesów, zagrażających jego dogmatom i pozycji w świecie demoliberalnym. Innowację stanowi ujęcie tego procesu w kontekście kryzysu idei reprezentacji, co wydaje się rozpoznaniem zasadniczego problemu, albowiem mamy dziś do czynienia z widocznym upadkiem autorytetu Kościoła w ramach Unii Europejskiej. Nasuwa się w związku z tym pytanie, czy Kościół katolicki zmienił się w sposób nieodwracalny, przyjmując – by tak rzec – barwy ochronne, i czy aby strategia taka nie powoduje pogłębienia się kryzysu.
Słowa kluczowe
sekularyzacja ; reprezentacja ; Kościół rzymskokatolicki ; aggiornamento ; katolicyzm polityczny ; antropocentryzm ; dialog ; ekumenizm ; protestantyzacja ; demokratyzacja
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: