English
Język Polski
M. A. Krąpca filozoficzna koncepcja prawa
Tomasz Władysław Ćwiertniak
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Przedstawienie filozoficznych podstaw rozumienia prawa w oparciu o wizję człowieka jako spotencjalizowanej osoby, sformułowaną przez M.A. Krąpca.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Współcześnie obserwujemy zdecydowany deficyt rozważań odnośnie filozoficznych podstaw prawa. W celu jego przezwyciężenia należy oprzeć się na rezultatach bazowych dyscyplin filozoficznych: metafizyki oraz antropologii filozoficznej. W niniejszym artykule ukazano, poprzez analizę i syntezę systemową (przy wykorzystaniu techniki badań literaturowych), filozoficzną teorię prawa sformułowaną przez M.A. Krąpca, kontynuatora tradycji filozoficznej Arystotelesa i Tomasza z Akwinu.
PROCES WYWODU: Kluczowe dla zaprezentowanej w artykule koncepcji jest filozoficzne ujęcie dobra wspólnego rozumianego personalistycznie, jako analogicznie wspólny wszystkim ludziom cel: aktualizacja potencjalności osobowych człowieka, a więc rozwój moralny, wolitywny i twórczy każdego człowieka. W myśl tej koncepcji przyporządkowanie poszczególnych osób dobru wspólnemu jest podstawą rozumienia prawa jako międzyosobowej relacji nacechowanej powinnością działania (lub zaprzestania działania) ze względu na to przyporządkowanie.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Prawo naturalne, z jego naczelnym nakazem „czyń dobro, a unikaj zła”, jawi się jako najwyższa norma ludzkiego postępowania i podstawa obowiązywalności prawa stanowionego. Nakaz prawa pozytywnego sprzeczny z prawem naturalnym (a więc godzący w dobro osób) przestaje mieć charakter wiążący.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Zaprezentowana w artykule koncepcja M.A. Krąpca, akcentująca związek porządku prawnego z dobrem osoby ludzkiej, pozwala wskazać na podstawy i zarazem granice obowiązywania prawa pozytywnego. Może zatem odegrać doniosłą rolę w przezwyciężeniu wspomnianego deficytu w zakresie filozoficznych podstaw prawa, tym samym zabezpieczając stanowienie prawa przed dowolnością.
Słowa kluczowe
M.A. Krąpiec ; człowiek ; społeczeństwo ; państwo ; prawo
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: