English
Język Polski
Internet jako globalne dobro publiczne in statu nascendi
Konrad Pędziwiatr
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie czy internet może być aktualnie postrzegany jako globalne dobro publiczne jak sugeruje zapis z Karty Praw Internetowych z 2001 (APC 2001).
PROBLEM i METODY BADAWCZE: Internet jest jednym z głównych elementów rewolucji technik informacyjnych która przeobraża współczesne społeczeństwa w takich sposób, iż wytwarzanie, przetwarzanie i transmisja informacji stają się w nich fundamentalnymi źródłami produktywności i władzy (Castels 2000, 2008). Pod koniec 2016 doświadczyliśmy globalnego przejścia internetyzacji, gdy ponad połowa ludności ziemskiej uzyskała dostęp do internetu (Internet Statistics 2016), a Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny badających poziom globalnej cyfryzacji ogłosił, iż ludzie przestali wchodzić do sieci tylko w niej są (ITU 2016). Odwołując się do koncepcji globalnych dóbr publicznych oraz bazując na analizie najnowszych danych cyfryzacji i metodzie studium przypadków artykuł odpowiada na ww. pytanie badawcze.
PROCES WYWODU: Artykuł składa się z trzech części. We wstępie zarysowuje przebieg rozwoju społeczeństwa informacyjnego z perspektywy globalnej oraz internetu jako światowego dobra wspólnego. W dalszej części szczegółowo analizuje najważniejsze bariery stojące na przeszkodzie by internet w pełni osiągnął status dobra publicznego o charakterze globalnym. Ostatnia część artykułu poświęcona jest analizie wybranych instytucji międzynarodowych dążących do popularyzacji internetu i niwelowania wielowymiarowych podziałów cyfrowych.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Artykuł pokazuje między innymi, iż dynamiczny rozwój społeczeństwa informacyjnego dotyczy tylko niektórych części globu oraz jedynie pewnych grup społecznych i nie jest zjawiskiem uniwersalnym. Wskazuje na to kto najczęściej wchodzi w skład około 3,5 miliarda ludzi na świecie, którzy wciąż są pozbawieni dostępu do internetu. Identyfikuje również główne problemy na które natrafiają organizacje walczące z wykluczeniem cyfrowych w skali globalnej.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W części podsumowującej artykuł konstatuje, iż internet posiada wielki potencjał by w przyszłości stać się dobrem publicznym o charakterze globalnym ale z pewnością nie jest nim aktualnie.
Słowa kluczowe
społeczeństwo informacyjne ; globalne podziały cyfrowe ; internet ; globalne dobra publiczne
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: