Abstrakt

Jacob Taubes zaproponował, by problem teologiczno-polityczny, czyli zagadnienie relacji – ukrywanych, zrywanych, reinterpretowanych - między teologią a polityką potraktować z punktu widzenia hierarchii. Zgodnie z tym ujęciem zanikanie odwiecznych podziałów i rang jest najważniejszą oznaką osłabiania wpływu wywieranego przez wyobrażenia na temat relacji między Bogiem a człowiekiem na projektowany przez ludzi ład polityczny. Jak pisze Taubes, "Zasada hierarchii we wszystkich swoich przejawach zakłada istnienie <<transcendentalnego>> wobec systemu prawa, suwerena, który stojąc <<poza>> ustrojem jako prima causa, jest jego gwarantem. Wszystkie te założenia znikają w epoce demokratycznej, której zasada zakłada zasadniczą tożsamość suwerena i ustroju. Nie ma suwerena poza rządem ludzi, rządem sprawowanym przez ludzi i dla ludzi". Demokratyczna równość warunków wykracza zatem poza wymiar ekonomiczny i polityczny, sięga ludzkich głów, a przez nie dociera do nieba. Nie można znieść feudalnych przywilejów i utrwalonych tradycją podziałów społecznych, jeśli nie zaataktuje się stojących za nimi wyobrażeń o bożym ładzie, który jest naśladowany w świecie ziemskim. Jak powiedział cytowany przez Taubesa Bakunin, "gdyby Bój istniał, należałoby go zabić".