Budowanie autorytetu władzy publicznej poprzez stosowanie zasady zaufania z art. 8 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego

Przemysław Zdyb

doi:10.35765/hp.2325

Data publikacji : 2022-07-05

Tom 13 Nr 45 (2022)

Budowanie autorytetu władzy publicznej poprzez stosowanie zasady zaufania z art. 8 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego

Przemysław Zdyb

https://orcid.org/0000-0002-2068-4556

DOI: https://doi.org/10.35765/hp.2325

Dział: Vol. 13, No. 45 (2022): Autorytet władzy politycznej

Abstrakt

Cel naukowy: Celem badawczym niniejszych rozważań jest analiza normatywna zasady zaufania wyrażonej w art. 8 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w kontekście budowania i wzmacniania autorytetu władzy publicznej.

Problem i metody badawcze: Podstawowym problemem badawczym jest ustalenie zależności pomiędzy realizacją zasady zaufania przez organy administracji publicznej a jej wpływem na autorytet władz publicznych. W analizie wykorzystano metodę dogmatyczno-prawną uzupełnioną o metodę teoretyczno-prawną i historyczno-prawną.

Proces wywodu: W artykule scharakteryzowano w pierwszej kolejności zasadę zaufania wraz z jej historyczną ewolucją oraz podmioty obowiązane do jej stosowania. Badaniu poddano brzmienie przepisu art. 8 § 1 k.p.a. wraz powstałym na tym tle dorobkiem doktryny i judykatury, ze szczególnym uwzględnieniem odkodowanych z zasady zaufania sposobów jej realizacji.

Wyniki analizy naukowej: Przeprowadzona analiza pozwala stwierdzić, że realizacja zasady zaufania – zgodnie z wymogami demokratycznego państwa prawnego oraz zasadami wyrażonymi w k.p.a. – stanowi konieczny element budowania autorytetu władzy publicznej. Analiza orzeczeń sądów administracyjnych potwierdza doniosłość znaczenia zasady zaufania dla całego toku postępowania administracyjnego i wydanego w jego ramach rozstrzygnięcia.

Wnioski, innowacje, rekomendacje: Omawianą problematykę ocenić należy jako uniwersalną i nie tracącą na aktualności. Ponieważ naruszenie zasady zaufania bezpośrednio uderza w autorytet władzy publicznej, organy oraz sądy administracyjne powinny szczególną uwagę zwracać na jej przestrzeganie przy weryfikacji i kontroli nie tylko samego rozstrzygnięcia, ale i okoliczności ich wydawania. W tym celu za zasadne uznać należy stałe podnoszenie zarówno kompetencji merytorycznych, jak i umiejętności miękkich pracowników organów administracji publicznej w zakresie obsługi stron postępowania.

Słowa kluczowe

zasada zaufania ; zasady ogólne postępowania administracyjnego ; Kodeks postępowania administracyjnego ; autorytet władz publicznych

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wskaźniki altmetryczne

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uwagi dotyczące praw autorskich

Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:

Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.

Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:

Bibliografia

Adamiak, B. (1996). Rozdział 2. Zasady ogólne. W B. Adamiak, &J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz (s. 27–91). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Adamiak, B. (2014). Rozdział 2. Zasady ogólne. W B. Adamiak, & J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz (wydanie 13) (s. 37–95). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Borkowski, J.,& Krawczyk, A.(2020). Rozdział IX. Postępowanie zwykłe. Przedmiot postępowania zwykłego. W R. Hauser, Z. Niewiadomski, & A. Wróbel (Red.), Prawo Procesowe Admini-stracyjne. System Prawa Administracyjnego. Tom 9 (s. 167–204). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Brzezińska, K. (2020). Zasady ogólne. W M. Wierzbowski (Red.), Po-stępowanie administracyjne, egzekucyjne i sądowoadministracyjne (s. 28–42). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.

Bujwid-Kurek, E. (2019). Władza polityczna a system polityczny – wokół kategorii politologicznych uwag kilka. Horyzonty Polityki, 10 (30), 25–38. DOI: 10.35765/HP.2019.1030.02.

Chróścielewski, W. (2009). W sprawie projektu nowelizacji przepi-sów k.p.a. dotyczących postępowania ogólnego opracowanego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji w 2009 r. W J. Posłuszny, Z. Czarnik, & R. Sawuła (Red.), Instytucje procesu administracyjnego i sądowoadministracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Ludwikowi Żukowskiemu (s. 44–60). Prze-myśl–Rzeszów: Wyższa Szkoła Prawa i Administracji.

Dawidowicz, W. (1962). Ogólne postępowanie administracyjne. Zarys systemu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Iserzon, E. (1970). W E. Iserzon, & J. Starościak, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, teksty, wzory i formularze (wyd. 4) (s. 53–55). Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Kędziora, R. (2011). Nowe instytucje i regulacje w postępowaniu administracyjnym. Metryka, 2, 127–150.

Knysiak-Sudyka, H. (2019). Art.6. W A. Cebera, J.G. Firlus, A. Golęba, T. Kiełkowski, K. Klonowski, M. Romańska, & H. Knysiak-Sudyka, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz (wyd. II). War-szawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer. https://sip.lex.pl/#/commentary/587731121/595691/knysiak-sudyka-hanna-red-kodeks-postepowania-administracyjnego-komentarz-wyd-ii?pit=2022-06-29&cm=URELATIONS (dostęp: 25.06.2022).

Kmieciak, Z. (1997). Ochrona zaufania w prawie administracyjnym. Ustalenia teoretyczne i doświadczenia praktyki. Samorząd Teryto-rialny, 11, 32–38.

Kmieciak, Z. (2000). Ogólne zasady prawa i postępowania administra-cyjnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz.U. nr 78, poz. 483(2009)(Polska).https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970780483/U/D19970483Lj.pdf

Leszczyński, L., & Maroń, G. (2016). Zasady prawa. Ujęcie dogma-tyczno–porównawcze. Studia Iuridica Lublinensia, XXV (1), 317–327.

Łaszczyca, G. (2002). Szczególny przypadek wszczęcia postępowa-nia administracyjnego z urzędu. Państwo i Prawo, 1,66–75.

Łętowski, J. (1990). Prawo administracyjne. Zagadnienia podstawowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Malanowski, J. (2021). W M. Wierzbowski,& A. Wiktorowska (Red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz do art. 8. War-szawa: Legalis (dostęp: 25.06.2022)

Markowski, A. (2003). Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Olejniczak-Szałowska, E. (2013). Pojęcie, cechy i typologia zasad prawa administracyjnego. W M. Stahl, Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, R. Michalska-Badziak,& E. Olejniczak-Szałowska, Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie (s. 112–118). Warszawa: Wydaw-nictwo Wolters Kluwer.

Oniszczuk, J. (2000). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Kraków: Wydawnic-two Zakamycze.

Opałek, K., & Wróblewski, J. (1969). Zagadnienia teorii prawa. War-szawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Orzeczenie TK z dnia 25 czerwca 1996 r., K 15/95, OTK 1996, nr 3, poz. 22.

Piątek, W. (2018). Zasada prowadzenia postępowania w sposób bu-dzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej. W G. Łaszczyca, & A. Matan (Red.), System Prawa Administracyj-nego Procesowego (tom II, część 2). J.P. Tarno& W.Piątek (Red.), Zasady ogólne postępowania administracyjnego (s. 326–343). War-szawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.

Pułło, A. (1996). Z problematyki zasad prawa: idee ogólne w prawie konstytucyjnym. Przegląd Sejmowy, 1 (13), 9–20.

Rozmaryn, S. (1961). O zasadach ogólnych kodeksu postępowania administracyjnego. Charakter prawny i znaczenie zasad ogól-nych k.p.a. Państwo i Prawo, 12, 887–905.

Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi z dnia 16 kwietnia 2010 r. Druk nr 2987, Sejm VI kadencji. https://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/wgdruku/2987 (dostęp: 24.11.2022).

Ruczkowski, P. (2020). Zasady ogólne w postępowaniu w sprawie wydania zezwolenia na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego. W B. Jaworska-Dębska, P. Kledzik, & J. Sługocki (s. 708–723). Wzorce i zasady działania współczesnej ad-ministracji publicznej. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.

Skrenty, Ż. (2013). Zaufanie obywateli do organów władzy publicz-nej w świetle orzecznictwa sądowego i poglądów doktryny. Stu-dia Lubuskie, IX, 97–99.

Sobol, E. (2002). Nowy słownik języka polskiego. Warszawa: Wydaw-nictwo Naukowe PWN.

Wajda, P. (2010). Zasada ogólna pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa jako mechanizm zabezpieczający efektywność obrotu gospodarczego. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, 9, 20–29.

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania admini-stracyjnego Dz.U.2021 poz. 735(2022) (Polska). https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19600300168/U/D19600168Lj.pdf

Wegner, J. (2019). Art. 8. [Zasady bezstronności, równego traktowa-nia, proporcjonalności i konsekwencji] W W. Chróścielewski, & Z. Kmieciak (Red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Ko-mentarz (s. 92). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.

Wiktorowska, A. (2013). Teoretyczno-prawna koncepcja zasad ogólnych Kodeksu postępowania administracyjnego. Studia Prawa Publicznego, 2, 21–22.

Wronkowska, S., Zieliński, M.,& Ziembiński, Z. (1974). Zasady prawa. Zagadnienia podstawowe. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze.

Wronkowska, S., &Ziembiński, Z. (1997) Zarys teorii prawa. Poznań: Wydawnictwo Ars boni et aequi.

Wronkowska, S. (2003). Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa. Poznań: Wydawnictwo Ars boni et aequi.

Wróbel, A. (2020). Art. 8. W M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, & A. Wróbel, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz (wyd. VIII)(s. 136–147). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Klu-wer.

Wróbel, A. (2022). Art. 8. W M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz, &A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego. LEX/el. https://sip.lex.pl/#/commentary/ 587260098/688120?tocHit=1&cm=URELATIONS (dostęp: 28.06. 2022).

Wyrok ETS z dnia 20 września 1990 r. w sprawie C-5/89 Komisja v. Republice Federalnej Niemiec, Zb. Orz. 1990, s. 3437.

Wyrok ETS z dnia 20 marca 1997 r. w sprawie C-24/95 Land Rhein-landPfalz v. Alcan Deutschland GmbH, Zb. Orz. 1997, s. 1591.

Wyrok NSA z dnia 7 grudnia 1984 r., III SA 729/84, ONSA 1984, nr 2, poz. 117.

Wyrok NSA ośrodek zamiejscowy w Gdańsku z dnia 20 czerwca 1985 r. SA/Gd 478/85. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/E22DE4AD8B (dostęp: 24.11.2022).

Wyrok NSA ośrodek zamiejscowy w Katowicach z dnia 6 grudnia 1995 r. SA/Ka 509/96. https://sip.lex.pl/#/jurisprudence/520120787/1/sa-ka-509-96-wyrok-naczelnego-sadu-administracyjnego-do-2003- 12-31-w-katowicach?pit=2022-06-29&keyword=SA~2FKa%20509~2F96&cm=SFIRST (dostęp: 26.06.2022).

Wyrok NSA ośrodek zamiejscowy w Łodzi z 26 listopada 1999 r. I SA/Łd 1592/97. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/78A560E32A (dostęp: 24.06.2022).

Wyrok NSA z dnia 5 lutego 2008 r. II OSK 2005/06. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/481E87B195 (dostęp: 24.11.2022).

Wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2017 r. I OSK 2202/15. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/A28CD73732 (dostęp: 25.06.2022).

Wyrok NSA z dnia 14 listopada 2017 r. II OSK 140/17. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/3C4A548FB6 (dostęp: 25.06.2022).

Wyrok NSA z dnia 28 marca 2018 r. I OSK 2283/17. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/CDBCD56DED (dostęp: 25.06.2022).

Wyrok NSA z dnia 15 marca 2022 r. II GSK 349/19. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/F9C64715FC (dostęp: 25.06.2022).

Wyrok TK z dnia 30 listopada 1988 r. K 1/88, OTK 1988, poz. 6.

Wyrok TK z dnia 11 lutego 1991 r. K 14/91, OTK 1992, nr 1, poz. 7.

Wyrok TK z dnia 17 grudnia 1997 r. K 22/96, OTK 1997, nr 5–6, poz. 71.

Wyrok TK z dnia 15 września 1998 r. K 10/98, OTK 1998, nr 5, poz. 64.

Wyrok TK z dnia 13 kwietnia 1999 r. K 36/98, OTK 1999, nr 3, poz. 40.

Wyrok TK z dnia 7 lutego 2001 r. K 27/00, OTK 2001, nr 2, poz. 29.

Wyrok TK z dnia 4 grudnia 2001 r. SK 18/00, OTK 2001, nr 8, poz. 256.

Wyrok TK z dnia 5 grudnia 2013 r. K 27/13, OTK-A 2013, nr 9, poz. 134.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 14 grudnia 2005 r. VII SA/Wa 859/05. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/37C165B38C (dostęp: 24.11.2022).

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 marca 2006 r. VI SA/Wa 1269/06. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/B9D582E823 (dostęp: 24.11.2022).

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 4 lutego 2010 r. VII SA/Wa 2042/09. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/CE25431777 (dostęp: 24.11.2022).

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 28 czerwca 2012 r. VI SA/Wa 573/12. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/0F57D83605 (dostęp: 24.11.2022).

Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 5 maja 2020 r. III SAB/Wr 1517/19. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/4EE43E5B93 (dostęp: 25.06.2022).

Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 4 listopada 2021 r. I SA/Wr 173/21. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/870C2CC491 (dostęp: 26.06.2022).

Wyrok WSA w Opolu z dnia 22 marca 2022 r. II SA/Op 525/21. https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/5172376919 (dostęp: 25.06.2022).

Zieliński, M. (2017). Wykładnia Prawa. Zasady – Reguły – Wskazówki. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.

Ziemski, K. (1989). Zasady ogólne prawa administracyjnego. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Total abstract views : 130

PDF Downloads : 156