System zaufania społecznego jako współczesna odsłona polityki prawa

Julia Stanek

doi:10.35765/hp.2145

Data publikacji : 2021-09-29

Tom 12 Nr 41 (2021)

System zaufania społecznego jako współczesna odsłona polityki prawa

Julia Stanek

https://orcid.org/0000-0001-8022-2196

DOI: https://doi.org/10.35765/hp.2145

Dział: ARTYKUŁY TEMATYCZNE / THEMATIC ARTICLES

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest analiza ogólnych zasad funkcjonowania Systemu Zaufania Społecznego (SZS) w kontekście założeń koncepcji polityki prawa zaproponowanej przez Leona Petrażyckiego. Oparty na nowych technologiach System Zaufania Społecznego jest obecnie testowany i wdrażany przez władze Chińskiej Republiki Ludowej.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Ideą działania Systemu Zaufania Społecznego jest zmiana lub modyfikacja zachowań obywateli oraz przedsiębiorców, które doprowadzą do utrwalenia pożądanych zachowań i eliminacji negatywnych społecznie postaw. W niniejszym tekście jest analizowane, czy SZS możemy uznać za współczesną odsłonę polityki prawa. W tym celu wykorzystano następujące metody: analizę historyczno-filozoficzną teorii Leona Petrażyckiego oraz analizę pojęciową i teoretyczną podstawowych założeń SZS.
PROCES WYWODU: W pierwszej części opracowania zostaną przedstawione podstawowe założenia koncepcji polityki prawa Leona Petrażyckiego. W dalszej części analizowane są zasady i sposoby działania SZS, w tym szczególną uwagę poświęcono rozważaniom odnośnie do statusu i natury norm postępowania
weryfikowanych przez system, który został oparty na zaufaniu.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W wyniku przeprowadzonej analizy, SZS można uznać za współczesną próbę wcielenia założeń polityki prawa, w której są wykorzystane możliwości nowych technologii.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Dyskutowany sposób wykorzystania narzędzi technologicznych i informatycznych w celu opracowania systemów zbliżonych do SZS, w tym przyszła możliwość użycia w takim
systemie sztucznej inteligencji, budzi wiele zastrzeżeń, z których najistotniejsze zostały wskazane w tekście.

Słowa kluczowe

polityka prawa ; System Zaufania Społecznego ; zaufanie ; Leon Petryżycki

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wskaźniki altmetryczne

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uwagi dotyczące praw autorskich

Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:

Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.

Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:

Bibliografia

Bartoszewicz, M., Chiński System Zaufania Społecznego, Przegląd Geopolityczny, 32, 2020, s. 58-67.

Bjørnskov, C. (2012). How Does Social Trust Affect Economic Growth? Southern Economic Journal, 78(4), 1346-1368. Dostępne pod: http://www.jstor.org/stable/41638856

Chen, YJ., Lin, CF., Liu, HW. (2018). 'Rule of Trust': The Power and Perils of China's Social Credit Megaproject. Columbia Journal of Asian Law, Vol. 32, No. 1, 2018, s. 1-36, Dostępne na SSRN: https://ssrn.com/abstract=3294776

Dai, X. (2020). Enforcing Law and Norms for Good Citizens: One View of China’s Social Credit System Project. Development, 63(1), s. 38-43. DOI: 10.1057/s41301-020-00244-2

Das, T. K., Teng, B. Sh. (2004). The Risk-Based View of Trust: A Conceptual Framework. Journal of Business and Psychology, 19 (1), s. 85-116.

Dimock, S. (2020). Trust and Cooperation. W: J. Simon. (ed.) (2020) The Routledge Handbook of Trust and Philosophy, New York: Routledge, s.160–174.

Drinhausen, K., Brussee, V. (2021) China’s Social Credit System in 2021: From fragmentation towards integration. MERICS China Monitor, 3 March. Dostępne pod adresem: https://merics.org/en/report/chinas-social-credit-system-2021-fragmentation-towards-integration (dostęp: 30.07.2021).

Engelmann, S., Chen, M, Fischer, F., Kao, CY., Grossklags, J. (2019). Clear Sanctions, Vague Rewards: How China's Social Credit System Currently Defines "Good" and "Bad" Behavior. 69-78. 10.1145/3287560.3287585.

Fukuyama F. (1997), Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Gins, G. (1931). L.I. Petrażycki: charaktieristika naucznogo tworczestwa. Charbin.

Hardin, R. (2002). Trust and trustworthiness. Russell Sage Foundation.

Hardin, R. (2009). Zaufanie. Warszawa: Wydawnictwo Sic!.

Jones, K. (1999). Second-Hand Moral Knowledge. The Journal of Philosophy, 96(2), s. 55–78. DOI:10.2307/2564672.

Knack, S., & Keefer, P. (1997). Does Social Capital Have an Economic Payoff? A Cross-Country Investigation. The Quarterly Journal of Economics, 112(4), 1251-1288. Retrieved July 24, 2021, from http://www.jstor.org/stable/2951271

Kostka, G. (2019). China’s social credit systems and public opinion: Explaining high levels of approval. New Media & Society, 21(7), 1565–1593. https://doi.org/10.1177/1461444819826402

Kostka, G., Antoine, L. (2019). Fostering Model Citizenship: Behavioral Responses to China’s Emerging Social Credit Systems. Available at SSRN: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3305724

Luhmann, N. (1979). Trust and Power: Two Works by Niklas Luhmann. John Wiley and Sons.

McLeod, C. (2020). Trust. The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2020 Edition), In: E.N. Zalta (ed.), https://plato.stanford.edu/archives/fall2020/entries/trust (dostęp: 30.07.2021).

Oniszczuk, J. (2019). Leon Petrażycki i rozwój nauk o politykach publicznych. Zeszyty Naukowe KUL 62 (2019), nr 2 (246), ss. 117-139.

Petrażycki, L. (1985). O nauce, prawie i moralności, pisma wybrane. PWN, Warszawa.

Petrażycki L. (1959), Wstęp do nauki prawa i moralności, Warszawa.

Petrażycki, L. (2002). O pobudkach postępowania i o istocie moralności i prawa, Oficyna Naukowa, Warszawa.

Putnam R. (1995), Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków.

Quere, L. (2001). The Cognitive and Normative Structure of Trust. Réseaux, vol. 108 (4), s. 125-152.

Simon, J. (ed.) (2020) The Routledge Handbook of Trust and Philosophy, New York: Routledge. doi:10.4324/9781315542294.

Sithigh, D.M., Siems, M. (2019). The Chinese social credit system: A model for other countries?. European University Institute Working Papers, LAW 2019/1.

Sztompka P. (2007), Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Znak, Kraków.

von Blomberg, M. (2020) The Social Credit System and China’s Rule of Law. In: O. Everling (eds.) Social Credit Rating (s. 111-137). Springer Gabler, Wiesbaden. DOI: 10.1007/978-3-658-29653-7_6

Wong, K. L. X., Dobson, A. Sh. (2019). We’re just data: Exploring China’s social credit system in relation to digital platform ratings cultures in Westernised democracies. Global Media and China, 4 (2), s. 220-232.

Wróblewski J., Zasady tworzenia prawa, Warszawa 1989.

Zhang, Ch. (2020). Governing (through) trustworthiness: technologies of power and subjectification in China’s social credit system. Critical Asian Studies, 52 (4), s. 565-588. DOI: 10.1080/14672715.2020.1822194.

Total abstract views : 122

PDF Downloads : 175