English
Język Polski
Wybrane aspekty rozwoju samorządu lokalnego w Polsce po 1989 roku
Joanna Dzwończyk
Abstrakt
Artykuł przedstawia główne aspekty rozwoju samorządu lokalnego w Polsce w okresie ostatnich 25 lat. Pokazano w nim samorząd terytorialny jako szkołę demokracji i czynnik odgrywający bardzo ważną rolę w rozwoju lokalnym. Zwrócono uwagę na europeizację samorządu lokalnego, związaną z obecnością Polski w Unii Europejskiej. Samorząd lokalny odgrywa bowiem niezwykle istotną rolę w sferze zarówno pozyskiwania, jak i wydatkowania funduszy europejskich, z drugiej zaś strony wypełnia szereg zadań związanych z koniecznością dostosowywania się do unijnych standardów. Podkreślono, iż w warunkach polskich zajmuje on szczególną pozycję w funkcjonowaniu społeczeństwa obywatelskiego na poziomie lokalnym, gdyż jako podmiot od lat obecny w społecznościach lokalnych i tym samym dysponujący znaczącymi zasobami kapitału społecznego może bardziej efektywnie wypełniać zadania, zwykle realizowane przez organizacje pozarządowe. Wskazano też na rolę samorządu w kontekście koncepcji zasobów lokalnych i wykazano, że w odniesieniu do większości z nich trudno przecenić znaczenie samorządu. Równocześnie podkreślono, iż w Polsce wciąż dominuje model funkcjonowania społeczności lokalnych bardziej zbliżony do zarządzania (przez władze samorządowe) niż do samorządności (rozumianej jako obywatelska partycypacja). Przedstawiono również pokrótce formy demokracji bezpośredniej praktykowane na szczeblu lokalnym – referenda, konsultacje społeczne i zebrania. W ostatniej części zasygnalizowano pozytywne zmiany zachodzące w świadomości społecznej w odniesieniu do samorządu, związane ze wzrostem zaufania wobec władz lokalnych oraz ze stopniowym zwiększaniem się poczucia wpływu na sprawy publiczne na szczeblu lokalnym.
This article presents the main aspects of the development of the local government in Poland in the last 25 years. It presents local government as a school of democracy and a key aspect of local development. The article focuses on the Europeanization of those aspects of local government in Poland associated with the European Union. Local government plays, on the one hand, a very important role in the area of both obtaining and spending EU funds, and on the other it performs a number of tasks associated with the need to adapt to EU standards. It has been emphasized that in Polish conditions, it occupies a special position in the functioning of a civil society at the local level. This is because it is an entity that has been present in local communities for many years, and thus has significant resources of social capital; it can, therefore, more effectively fulfill the tasks normally carried out by non-governmental organizations. The article also highlights the role of local government in the context of the concept of community capacity. At the same time, it emphasizes that Poland is still dominated by a model of functioning local communities closer to management (by local authorities) than to self-governance (understood as civic participation). It also presents in short the forms of direct democracy practiced at the local level – referendums, public consultation and meetings. In the last part, it highlights the positive changes in public awareness with regard to local government, which is related to increased confidence in local authorities and with the gradual increase of the sense of the impact on public affairs at the local level.
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych: