Konstytucja RP a ewolucja systemu wyborczego do Sejmu

Dominik Sieklucki

Data publikacji : 2018-06-01

Tom 9 Nr 26 (2018)

Konstytucja RP a ewolucja systemu wyborczego do Sejmu

Dominik Sieklucki

Dział: Vol. 9, No. 26 (2018), Analiza zapisów Konstytucji RP z 1997 roku

Abstrakt

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest wskazanie znaczenia Konstytucji RP dla procesu ewolucji systemu wyborczego do Sejmu.

PROBLEM I METODY BADAWCZE: Autor weryfikuje trzy hipotezy badawcze. Pierwsza – uchwalenie Konstytucji nie miało wpływu na proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu. Druga – uchwalenie Konstytucji miało istotny jakościowo wpływ na proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu. Trzecia – wpływ Konstytucji na proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu miał charakter wyłącznie formalny i proceduralny. Dla przeprowadzenia analizy autor zastosował trzy metody badawcze: ilościową, jakościową i systemową.

PROCES WYWODU: Analiza jest podzielona na trzy części. W pierwszej autor przedstawia proces ewolucji regulacji konstytucyjnych dotyczących systemu wyborczego do Sejmu od początku lat 90. do uchwalenia Konstytucji w 1997 r. W drugiej analizuje proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu na tle procesu kształtowania regulacji konstytucyjnych. W trzeciej przedstawia znaczenie i wpływ zasady proporcjonalności zawartej w Konstytucji na kształt systemu wyborczego do Sejmu RP po 1997 r.

WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W rezultacie prowadzonej analizy autor stwierdza, że uchwalenie Konstytucji miało wpływ na proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu, określony częściowo w drugiej i całkowicie w trzeciej hipotezie badawczej.

WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Zasada proporcjonalności ogranicza możliwość zasadniczej zmiany systemu wyborczego do Sejmu, choć nie można jej wykluczyć w przyszłości. Regulacje konstytucyjne, szczególnie na początku lat 90., określiły i wyznaczyły demokratyczne standardy wyborów.

Słowa kluczowe

System wyborczy ; prawo wyborcze ; konstytucja ; proporcjonalność

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wskaźniki altmetryczne

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Uwagi dotyczące praw autorskich

Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:

Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.

Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:

Bibliografia

Antoszewski, A. (2012). System polityczny RP. Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Banaszak, B. (2004). Prawo konstytucyjne. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Banaszak, B. (2007). Porównawcze prawo konstytucyjne państw demokratycznych. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.

Bankowicz, M. (2006). Demokracja. Zasady, procedury, instytucje. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Buczkowski, J. (1998). Podstawowe zasady prawa wyborczego III Rzeczypospolitej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Chruściak, R. (1999). System wyborczy i wybory w Polsce 1989-1998. Parlamentarne spory i dyskusje. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.

Chruściak, R. (2002). Sejm i Senat w Konstytucji RP z 1997 r. Powstawanie przepisów. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Chruściak, R. i Osiatyński, W. (2001). Tworzenie konstytucji w Polsce w latach 1989-1997. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.

Dobrowolski, M. (1999). Skutki reformy podziału terytorialnego państwa dla ordynacji wyborczych do sejmu i senatu. Przegląd Sejmowy, 2(31), 49-51.

Granat, M. (2001). W sprawie dopuszczalności wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu RP. Przegląd Sejmowy, 1(42), 66.

Jackiewicz, Z. (2004). Zmiany prawa wyborczego do Sejmu w okresie transformacji. W: I. Jackiewicz (red.), Budowanie instytucji państwa 1989-2001. W poszukiwaniu modelu. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 53.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483.

Michalak, B. (2013). Mieszane systemy wyborcze. Cele, rozwiązania, konsekwencje. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Michalak, B. i Sokala, A. (2010). Leksykon prawa wyborczego i systemów wyborczych. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.

Nohlen, D. (2004). Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Rzążewski, K., Słomczyński, W. i Życzkowski, K. (2014). Każdy głos się liczy. Wędrówka przez krainę wyborów. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.

Sieklucki, D. (2007). Perspektywy zmian systemu wyborczego do Sejmu i Senatu – refleksje na tle kampanii wyborczej i wyborów 2005 roku. W: A. Stelmach (red.), Czy upadek demokracji? Wymiar praktyczny. Poznań: Wydawnictwo Naukowe INPiD UAM, 176-177.

Sieklucki, D. (2015). Dynamika systemu wyborczego III Rzeczypospolitej na tle historycznym. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Skrzydło, W. (2013). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.

Sokala, A. (2001). Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 kwietnia 2001 roku. Wstęp i krótki komentarz. Warszawa: Dom Organizatora.

Sokół, W. (2011). Ewolucja systemów wyborczych do Sejmu po 1989 r. W: B. Dziemidok‑Olszewska i T. Bichta (red.), Dwadzieścia lat demokratyzacji systemu politycznego RP. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 193-205.

Ustawa konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, Dz. U. 1992, nr 84, poz. 426.

Ustawa z dnia 26 lipca 2002 r. o zmianie ustawy – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Dz. U. 2002, nr 127, poz. 1089.

Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy. Dz. U. 2011, nr 21, poz. 112.

Zieliński, W. (2005). Bundestag i Bundesrat. W: S. Sulowski i K.A. Wojtaszczyk (red.), System polityczny Republiki Federalnej Niemiec. Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.